Aktualna wersje mozna znalezc zawsze we Wroclawiu przez WWW: http://www.usenet.pl/doc/news-pl-faq.htpl oraz w grupach news pl.news.admin, pl.news.nowe-grupy i pl.answers.
Oprocz tego, niektore z grup pl.* sluza jako rownolegly kanal transmisji dla list dyskusyjnych. Dzieki newsom mozna w efektywniejszy, niz za pomoca listserwerow, sposob rozsylac artykuly do duzej liczby uzytkownikow, odciazajac zarowno lacza komputerowe (szczegolnie te miedzymiastowe, bo niektore z nich nie przekraczaja w dalszym ciagu predkosci 64kbps) jak i dyski poszczegolnych komputerow. Przykladowo, taki sobie nieduzy list o dlugosci 4kB wyslany na adres gielda@plearn.edu.pl zostanie stamtad przeslany do ok. 600 lub wiecej uzytkownikow w Polsce (i nie tylko), co oznacza, ze siecia przeslana musi zostac z Warszawy 1 kopia (rozdzielana nastepnie dalej na poszczegolnych wezlach) do (przyjmijmy mniej wiecej) ok. 300 uzytkownikow BITNETu i ok. 300 kopii do uzytkownikow Internetu, lacznie ok. 1200-1500kB przesylane siecia. Po dojsciu na miejsce, ten jeden list zajmie we wszystkich skrzynkach pocztowych lacznie ok. 2.4MB. Jesli teraz pomnozymy to przez 50 listow dziennie... A nie jest to jedyna lista o takim natezeniu ruchu.
Jesli natomiast dystrybucja odbywa sie za pomoca systemu news, to siecia przesylana jest jedna kopia listu od jednego serwera news do drugiego, a ze serwerow news w Polsce mamy okolo 20, przeslane zostanie okolo 80kB i tyle tez miejsca zajmie to lacznie na dyskach wszystkich tych serwerow. Odpadaja tez problemy z poczta odbijajaca sie od przepelnionych skrzynek poszczegolnych subskrybentow listy, nieistniejacych lub zmienionych adresow, wypisywaniem sie na czas wakacji, zapisywaniem po powrocie, itp. itd. Latwiej tez w newsach czytac listy posortowane wedlug tematu, a nie daty otrzymania (i nie skakac z tematu na temat gubiac po drodze watek). Mozna tez zawsze wrocic do artykulu juz przeczytanego i 'skasowanego' (bo serwery usuwaja stare artykuly dopiero po ok. 7-14 dniach), albo po prostu zajrzec do nowej grupy, nie zapisujac sie do niej, by zobaczyc o czym toczy sie w niej dyskusja i czy jest to interesujace.
pl.gazety.* - Dystrybucja periodykow komputerowych. Sa to grupy dzialajace 'w jedna strone', tzn. od redakcji do czytelnikow, poprzez listserwera i news. Dlatego ustawione sa jako 'moderowowane', gdyby jednak komus wpadl do glowy pomysl, by do grupy takiej cos wyslac, list ten trafi na adres redakcji. pl.listserv.* - juz istniejace grupy e-mail, ktore zostaja rownolegle umieszczone w news. Nazwa grupy pochodzi w 'prostej linii' od nazwy listy dyskusyjnej. Kazdy list wyslany przez subskrybentow listy dyskusyjnej trafia do grupy newsowej i odwrotnie - kazdy artykul wyslany poprzez news trafi takze do wszystkich subskrybentow listy dyskusyjnej. "Kazdy", z drobnym wyjatkiem. Aby uniknac zalewania list dyskusyjnych strumieniem dyskusji nie zwiazanych z tematyka listy (a tak sie dzieje zwykle z kazda dyskusja powyzej kilkunastu listow na ten sam temat), artykuly wyslane jednoczesnie do kilku grup news (tzw. cross-posting) nie sa w ogole przekazywane do bramki news->mail. Czytajac newsy, mozna sie zabezpieczyc przed zalewem artykulow "off-topic" poprzez odpowiedni kill-file, co w przypadku listy dyskusyjnej nie ma niestety miejsca, stad to ograniczenie. W przypadku roznych list limity te sa rozne (od 1 do 3 grup), ale istnieja praktycznie we wszystkich takich grupach. Grupy te sa pewna zaszloscia historyczna. Nie sa tworzona zadne nowe grupy w tej hierarchii, a stare (juz istniejace) sa obecnie przenoszone sukcesywnie do innych hierarchii. pl.* - Cala reszta, burzliwie sie rozwijajaca. Sa to grupy, ktore istnieja jedynie w newsach (lub najpierw powstaly w newsach, ew. potem zostaly polaczone z lista dyskusyjna). W 1996 roku bylo ich ok. 30, ale ciagle przybywa nowych. W maju 1997 - 90, na poczatku 1999 - ponad 170. Calosc hierarchii dzielona jest dalej, m.in. na: pl.comp.* - Wszystko, co sie tyczy komputerow, oczywiscie w odpowiednich podgrupach. pl.internet.* - Dyskusje/komunikaty zwiazane z funkcjonowaniem i wykorzystaniem Internetu. pl.hum.* - Hierarchia dla humanistow. Miejsce na tematy odlegle od komputerow tak bardzo, jak poezja, literatura, takze filozofia i inne nauki. pl.misc.* - Roznosci nie mieszczace sie w innych kategoriach. pl.news.* - Grupy poswiecone samym newsowm, a wiec grupy dla administratorow news oraz grupy poswiecone dyskusji o usenet news, zakladaniu nowych grup, itp. pl.ogloszenia.* pl.praca.* - Ze wzgledu na brak mozliwosci umieszczenia gdzie indziej, sa to "glowne" podhierarchie. pl.praca, jak sama nazwa wskazuje, dotyczy ogloszen i dyskusji o pracy, pl.ogloszenia - innych ogloszen roznego typu (np. sprzedam, kupie, inne). pl.rec.* - Polski odpowiednik hierarchii rec.* (rec - od recreation). Grupy zwiazane z rozrywka, roznymi hobby, itp. itd. pl.sci.* - Odpowiednik hierarchii sci.* - grupy o tematyce naukowej, jak np. medycyna, chemia, fizyka itp. Raczej na nauki scisle (humanistyczne w pl.hum.*), ale czasem trudno zakwalifikowac cos dobrze. pl.soc.* - Odpowiednik hierarchii soc.* - a wiec zajmujacej sie tematami spolecznymi, choc nie tylko.Istnieja takze inne podhierarchie, takie jak pl.rec.gry, itp., ktorych nazw tlumaczyc nie trzeba.
pl Polska pl-news Polska, wylacznie news (artykul nie trafia z news na e-mailowe listy dyskusyjne) krakow nie wychodzi poza Krakow (galaxy, cyfronet) lodz Lodz torun nie wychodzi poza Torun (mat, cc) warszawa Warszawa wroc Wroclaw (sun1000.pwr, news.ict.pwr) agh Akademia Gorniczo-Hutnicza, Krakow (galaxy) cyfronet nie wychodzi poza Krakow (galaxy, cyfronet) fuw Wydzial Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego (news.uw) lodzman Lodzka siec miejska mim Wydzial Matematyki Informatyki i Mech. Uniw. Warszawskiego (mimuw) mimuw Wydzial Matematyki Informatyki i Mech. Uniw. Warszawskiego (mimuw) ochota Warszawa, kampus Ochota (news.uw, news.icm, news.mimuw) pwr Politechnika Wroclawska (sun1000, news.ict) umk Uniwersytet Mikolaja Kopernika w Toruniu (mat,cc) uw Uniwersytet Warszawski (news.uw) local Lokalny serwer news (artykul nie wychodzi do zadnego innego serwera) ...
Przedstawione tutaj mapki rozchodzenia sie news zostaly przygotowane przez Andrzeja Borta na poczatku marca 1998, na podstawie plikow konfiguracyjnych uzyskanych z wiekszosci serwerow news. Niestety, nie wszystkie serwery odpowiedzialy na pytanie o swoja konfiguracje, wiec na mapkach tych nie ma serwerow w Lodzi (uzyskuje artykuly z NASK, z Wroclawia oraz z poznanskiego serwera news.amu.edu.pl), drugiego serwera w Poznaniu (uzyskujacego newsy z Lodzi i Wroclawia), Szczecina (feed z Poznania) oraz Opola (feed z Wroclawia). Nieco wiecej informacji na temat tych map znajduje sie w pliku HTML z ich opisem oraz na osobnej stronie wyjasniajacej zastosowane skroty nazw. Rezczywisty uklad polaczen zdazyl sie takze nico zmienic ze wzgledu na rozwoj sieci POL-34, a kolejne spore zmiany sa (lub byly) planowane na kwiecien 1999.
Polaczenia polskich serwerow z serwerami zagranicznymi przedstawione sa ponizej:
nazwa Pelny adres komputera Nazwa dopisywana w Miejsce, oraz kto na mapce (np. dla NNTPSERVER) polu 'Path:' moze czytac news.news.icm.edu.pl udostepnia newsy uzytkownikom z instytucji akademickich/naukowych w Warszawie. W celu uzyskania dostepu nalezy skontaktowac sie emailem na odpowiedni adres po przeczytaniu strony http://news.icm.edu.pl/dostep.html. Ponadto z serwera tego moga korzystac takze inni uzytkownicy (np. firmy ISP, czy firmy podlaczone do POLPAK-T), lecz wymaga to uzyskania wczesniejszej zgody administratorow sunsite.icm.edu.pl (podobnie zreszta jest z innymi serwerami news w Polsce). Nalezy tez pamietac, ze zasady dostepu dla instytucji innych niz akademickie to mozna rzec "dostep goscinny" i w kazdej chwili moga ulec zmianie. Wiecej informacji na temat dostepu do tego serwera znajduje sie pod adresem http://news.icm.edu.pl/.
usl news.us.edu.pl news.cto.us.edu.pl Katowice gli news.polsl.gliwice.pl polsl.gliwice.pl Gliwice cyf news.cyf-kr.edu.pl news.cyf-kr.edu.pl Krakow agh news.agh.edu.pl news.agh.edu.pl Krakow lub news.lublin.pl lublin.pl * Lublin torun news.man.torun.pl news.man.torun.pl * Torun mat.torun news.mat.uni.torun.pl mat.uni.torun.pl * Torun,Bydg.,Olsztyn sun1000 news.pwr.wroc.pl pwr.wroc.pl Wroclaw,Opole,J.Gora ict news.ict.pwr.wroc.pl ict.pwr.wroc.pl * Wroclaw,Opole,J.Gora poz news.man.poznan.pl rose.man.poznan.pl Poznan,Zielona Gora amu news.amu.edu.pl news.amu.edu.pl Poznan,Z.Gora,Szczecin szczecin news.man.szczecin.pl news.man.szczecin.pl Szczecin task news.task.gda.pl news.task.gda.pl * Gdansk i okolice pg sunrise.pg.gda.pl sunrise.pg.gda.pl Gdansk i okolice Lodz news.man.lodz.pl news.man.lodz.pl Lodz pdi news.pdi.lodz.pl pdi.lodz.pl Lodz, PDI icm news.icm.edu.pl news.icm.edu.pl Warszawa/Ochota uw news.uw.edu.pl uw.edu.pl Warszawa/UW nask news.nask.pl news.nask.pl Zarejestrowane domeny sgh news.sgh.waw.pl sgh.waw.pl Warszawa, sgh.waw.pl mimuw news.mimuw.edu.pl mimuw.edu.pl Okolice MIMUW (Warsz) coi news.coi.pw.edu.pl gemini.coi.pw.edu.pl Warszawa, WARMAN zwieracz zwieracz.pse.pl zwieracz Warszawa (fido.*: +) tpsa news.tpi.pl news.tpi.pl + *.tpnet.pl netia news.internetia.pl news.internetia.pl *.inetia.pl onet news.onet.pl news.onet.pl + Onet.pl SA, tpnet.pl cu2000 news.cuprum.com.pl cuprum.com.pl Lubin/Cuprum 2000 ipartners news.ipartners.pl news.ipartners.pl + klienci IPartners wariat news.apk.net news.apk.net + pl.* dla wszystkich
* Oznacza serwery udostepniajace lokalne grupy oraz pl.* WSZYSTKIM (bez tpnet.pl). + Oznacza serwery udostepniajace lokalne grupy oraz pl.* WSZYSTKIM, ale wylacznie w trybie 'READ-ONLY' (i z wyjatkiem *.tpnet.pl).
Komputer news.nask.pl (info.nask.pl) udostepnia newsy (wszystkie grupy) wszystkim komputerom zarejestrowanym w domenach warszawskich, oraz tych miast, ktore nie maja wlasnego serwera news, a ktorych domena jest "zarejestrowana" na nim. Prosby o taka rejestracje nalezy zglaszac na adres usenet@news.nask.pl. Oczywiscie, jesli inny serwer jest blizej, nalezy najpierw zglosic sie do odpowiedniego administratora (adres: usenet@ADRES.SERWERA.NEWS lub news@ADRES.SERWERA.NEWS). Ze wzgledu na znaczne obciazenie serwera nie pozwala on na dostep z adresow nie zarejestrowanych na nim.
Serwer zwieracz.pse.pl oprocz udostepniania wszystkim grup pl.* do czytania i wysylania, pozwala takze czytac zbramkowane lokalnie w hierarchii fido.* konferencje FIDONetu.
Pelna lista serwerow news w Polsce, wraz z adresami administratorow, znajduje sie w `Polskich Zasobach Sieciowych' dostepnych m.in. jako pelna wersja PZS we Wroclawiu (http://www.ict.pwr.wroc.pl/pzs/pzs.html) (calosc), a dokladniej fragment PZS dotyczacy newsow, a takze wersja PZS w Warszawie oraz w Krakowie
Adresy innych serwerow news poza Polska, na ktorych dostepne sa grupy pl.* mozna znalezc w FAQ po angielsku dla administratorow serwerow news poza Polska, umieszczonym pod adresem http://www.usenet.pl/doc/news-pl-new-site-faq.html, oraz w grupach news.answers, news.admin.hierarchies, pl.answers i pl.news.admin
Grupa news Lista dyskusyjna Zasieg mail2news/news2mail`*' Przy nazwie bramki oznacza, ze przenosi ona poprawnie naglowki MIME, konieczne przy pisaniu listow/artykulow z polskimi znakami diakrytycznymi (mowiac po ludzku - z ogonkami). `*' przy nazwie listy oznacza, ze naglowki te przenosi takze listserver obslugujacy liste.
pl.biznes.wgpw gielda$plearn.edu.pl world *# ict pl.comp.dtp.tex.gust(m) gust-l$man.torun.pl world m*# ict pl.comp.objects * objects$sprocket.ict.pwr.wroc.pl world *# ict pl.comp.pecet * pecet$man.lodz.pl world Lodz pl.comp.security * security$sprocket.ict.pwr.wroc.pl world *# ict pl.comp.os.linux * linux$sprocket.ict.pwr.wroc.pl world *# ict pl.comp.os.os2 os2$man.lodz.pl world Lodz pl.comp.os.winnt winnt$man.lodz.pl world Lodz pl.comp.sys.atari ataripl$piwo.bl.pg.gda.pl world * zwieracz pl.comp.sys.sun.admin pl-sun-admins$icm.edu.pl world *# ict pl.comp.tlumaczenia(m) tlumaczenia$mimuw.edu.pl world m*# ict pl.irc irc-pl$mimuw.edu.pl world mimuw pl.listserv.dziennikarz dziennikarz$ia.pw.edu.pl world *# ict pl.listserv.plotki plotki$ia.pw.edu.pl world *# ict pl.listserv.polip * polip$man.lodz.pl world *# ict pl.listserv.polwro polwro$plearn.edu.pl world *# ict pl.listserv.chomor-l chomor-l$pluton.pol.lublin.pl -- wstrzymana -- pl.listserv.poland-l poland-l$ubvm.cc.buffalo.edu umk Torun pl.misc.militaria * militaria$uci.agh.edu.pl world *# galaxy pl.misc.telefonia.gsm gsm-l$usk.pk.edu.pl world *# ict pl.rec.fantastyka.sf-f sf-f$uci.agh.edu.pl world *# galaxy pl.rec.foto ? world Poznan pl.rec.hihot hihot$pluton.pol.lublin.pl world *# galaxy pl.rec.paralotnie paralotnie$sunsite.icm.edu.pl world *# ict pl.rec.radio.amatorskie(m) hams-pl$tahoe.ict.pwr.wroc.pl world *# ict pl.rec.travel tramp$plearn.edu.pl world *# ict pl.regionalne.wroclaw wroclaw$plearn.edu.pl world *# ict pl.soc.polityka polityka$mimuw.edu.pl world mimuw pl.soc.religia * religia$uci.agh.edu.pl world *# galaxy pl.sci.chemia chem-l$plearn.edu.pl world *# ict pwr.listserv.email-d email-d$plearn.edu.pl pwr *# ict pwr.listserv.pryzmat pryzmat$plearn.edu.pl pwr *# ict pwr.announce pwr-announce$sprocket.ict.pwr... pwr *# ict umk.net-l net-l$vm.cc.uni.torun.pl umk Torun umk.scce-l scce-l$vm.cc.uni.torun.pl umk Torun
`#' przy nazwie bramki oznacza, ze bramka wprowadza specjalnie opoznienie w przesylaniu newsow na liste dyskusyjna, co ma za zadanie pozwolic na zadzialanie odpowiednich control-messages kasujacych spamy zanim przedostana sie one z newsow na liste. Opoznienie to zwykle jest rzedu 1-3h.
`(m)' przy nazwie grupy oznacza, ze jest ona moderowana, tzn. listy na nia trafiaja dopiero po zaakceptowaniu ich przez moderatora listy. `m' przy nazwie bramki oznacza, ze w taki sam sposob skonfigurowana jest sama lista dyskusyjna. Nie nalezy sie wiec niecierpliwic, gdy wyslany list nie pojawia sie od razu, lecz np. dopiero nastepnego dnia. Moze tez sie zdarzyc, ze w ogole zostanie odrzucony, gdy moderator uzna, ze nie odpowiada on tematyce listy/grupy.
W razie zauwazenia jakiejs `awarii', np. braku artykulow w news pomimo ich pojawiania sie na liscie dyskusyjnej, albo braku artykulow na liscie mimo ich pojawiania sie w news-ach, a takze innych nieprawidlowosciach, nalezy poinformowac wlasciciela listy lub administratora serwera news, wymienionego jako gateway (albo obu).
Grupa news Adres odpowiednika emailowego Zasieg mail2newsPowyzsze grupy ustawione sa jako 'moderowane'. Jako adres moderatora ustawiony jest adres kontaktowy redakcji. Serwery news powinny miec natomiast ustawione w pliku 'moderators':
pl.gazety.dyrdymalki (zbigniew#engin.umich.edu) world ict pl.gazety.gazeta gazeta#poniecki.berkeley.edu world ict pl.gazety.donosy donosy#fuw.edu.pl world ict
pl.* %s@usenet.plOznacza to, ze na przyklad 'moderatorem' grupy pl.gazety.donosy jest pl-gazety-donosy#usenet.pl. Poczta wyslana na ten adres trafi z cala pewnoscia do redakcji.
Aktualna wersja programu tin jest tin1.3b4 (wersja beta) oraz kolejne wersje beta oznaczane np. 961001, 961010, 970320 itd. Mimo tego, ze "beta", wart jest on polecenia, gdyz poprawinych jest wiele bledow z wersji 1.22, m.in. zaostrzono kryteria sprawdzania pola From:, na liniach modemowych tin nie wylacza parametru 'crtscts', potrafi wyswietlac poprawnie polskie znaki diakrytyczne i wstawiac odpowiednie naglowki MIME przy wysylaniu listow z polskimi znakami i wiele innych. Wersje beta potrafia takze wyswietlac newsy kolorowo (pod warunkiem, ze terminal obsluguje odpowiednie kody ANSI - np. konsole linuxow, colorxterm, wintern (irix), itp.), wyrozniajac w ten sposob np. tekst cytowany, sygnaturki, naglowki, _podkreslenia_, *wyroznienia*, itp.
Stosowana obecnie procedura polega na napisaniu artykulu z propozycja nowej grupy do pl.news.nowe-grupy i wysluchaniu reakcji innych na te propozycje. Artykul taki powinien miec w polu 'Subject:' wpisane "PROPOZYCJA: nowa grupa pl.xxx.yyyyyy", a w tresci krotki opis, o czym w grupie tej mialaby toczyc sie dyskusja, jednolinijkowy opis, ktory potrzebny jest w momencie tworzenia grupy, ew. takze propozycje innych nazw grupy, jesli zaproponowana nazwa nie jest oczywista. Poniewaz propozycja ta jest WSTEPNA, przez pare dni moze toczyc sie dyskusja na temat nazwy grupy, tematyki itp. Jest to tzw. RFD, czyli Request For Discussion i najlepiej, gdy list taki zostanie utworzony z wzorca zamieszczonego w czwartej czesci FAQ.
Gdy juz wszystko jest ustalone, (i dopiero wtedy, a nie wczesniej) autor propozycji powinien jeszcze raz upewnic sie, ze nie ma zadnych watpliwosci co do danych potrzebnych do powstania grupy, a nastepnie wypelnic szablon glosowania nad zalozeniem nowej grupy (dlatego dobrze jest juz propozycje RFD wyslac w takiej postaci). Szablon ten znalezc mozna w czwartej czesci tego FAQ, a takze pod adresem http://www.usenet.pl/doc/news-pl-faq.4.htpl i wyslac go emailem na adres cfv##usenet.pl.
Jezeli list, przeslany przez autora pomyslu powstania grupy na adres cfv#usenet.pl, zawiera poprawnie wypelnione wszystkie dane, w niedlugim czasie od jego otrzymania zostanie rozpoczete glosowanie. Propozycje niepelne lub bedace w trakcie dyskusji wracaja do grupy pl.news.nowe-grupy. Glosowanie polega na rozeslaniu do grup pl.news.nowe-grupy oraz moderowanej grupy pl.announce.newgroups listow o temacie "CFV1: pl.xxx.yyy.zzz (glosowanie)", gdzie pl.xxx.yyy.zzz jest oczywiscie nazwa proponowanej grupy. Glosowanie ma na celu sprawdzenie jakie jest zainteresowanie grupa i czy powstanie grupy nie budzi wyraznych sprzeciwow ze strony innych uzytkownikow usenet news. Oczywiste jest, ze nie sa i nie beda zakladane grupy sprzeczne z prawem lub niezgodne ze stosownymi RFC, a ostateczna decyzja dotyczaca zalozenie grupy nalezy do osoby, ktora wysyla komunikat tworzacy grupe.
Oprocz wspomnianych wczesniej dwoch grup, list taki moze zostac rozeslany takze do innych grup, gdzie moze znalezc sie wiele osob zainteresowanych jej powstaniem (nie wiecej niz 6, wliczajac w to pl.announce.newgroups i pl.news.nowe-grupy), oraz na rozne listy dyskusyjne. Glosowanie trwac musi co najmniej tydzien, nie powinno byc tez dluzsze niz ok. 2-3 tygodnie. Jego dokladny czas trwania ustala autor propozycji powstania grupy.
List CFV (jest to skrot od "Call For Votes") zawiera wszystkie informacje dotyczace glosowania, poniewaz jednak zwykle sa one takie same, ponizej znajduje sie skrocony opis jak to wyglada.
Wszystkie glosy oddawac nalezy osobiscie za pomoca poczty elektronicznej, piszac na adres podany liscie rozpoczynajacym glosowanie (bedzie to z pewnoscia adres w domenie lub poddomenie @usenet.pl) Glosy oddane w inny sposob sa uznawane za niewazne. Kazdy oddany glos musi zawierac 2 istotne linijki tekstu. Pierwsza, to identyfikator glosowania. Jest to zwykle tekst postaci '<CFV-xxxx>', pozwalajacy zidentyfikowac ktorego glosowania dotyczy list, jako ze glosowan tych moze byc kilka jednoczesnie. Druga wazna linijka tekstu, to sam glos. Musi on wyraznie stwierdzac, czy osoba glosuje ZA powstaniem grupy, czy PRZECIW, oraz zawierac nazwe grupy. Dokladna regula jest taka: Linia ta powinna zaczynac sie fraza "Glosuje", "Glosuje" (w tym drugim przypadku w slowie tym sa polskie znaczki diakrytyczne - l z kreska i e z ogonkiem - dopuszczalne jest kodowanie 8bit lub Quoted-Printable) lub "I vote", nastepnie musi wystapic jedno ze slow ZA, PRZECIW, WSTRZYMUJE SIE, YES, NO, ABSTAIN, a nastepnie nazwa grupy - pl.xxx.yyy.zzz. Pozostale slowa w linii sa ignorowane. A wiec oddany glos moze wygladac nastepujaco:
<CFV-xxx.yyy.zzz> Glosuje ZA powstaniem grupy pl.xxx.yyy.zzzGlos moze zawierac polskie znaki diakrytyczne, moze tez byc napisany `polskawo', moze byc zakodowany jako 8bit lub Quoted Printable. Nie mozna natomiast uzywac do glosowania kodowania BASE64, gdyz chociaz moze byc ono poprawne z technicznego punktu widzenia, to program liczacy glosy nie jest w stanie z nim sobie poradzic i glos nie zostaje rozpoznany. Glos musi zawierac pelne imie i nazwisko osoby glosujacej -- najlepiej w naglowku From:, a jesli z jakichs wzgledow dane tam wystepujace nie sa poprawne, to w tresci listu, w sposob podany w CFV (tak, aby automat liczacy glosy mogl to automatycznie rozpoznac).
Po wyslaniu glosu, w ciagu ok. 24 godzin powinna nadejsc odpowiedz od programu liczacego glosy (w weekendy dluzej :-) ), potwierdzajaca jak glos zostal rozpoznany. Jezeli cos jest nie tak, mozna zaglosowac ponownie -- liczy sie ostatni oddany glos. List zawierajacy CFV zostaje ponownie wyslany mniej wiecej w polowie glosowania jako `CFV2', aby przypomniec, ze glosowanie ciagle jeszcze trwa. List ten zawiera takze podsumowanie kto oddal do tej pory wazne glosy, jednak bez ujawniania ich tresci.
Po uplynieciu terminu zbierania glosow, sa one wszystkie liczone, a wyniki glosowania, wraz z lista osob i informacja o tym, jak kazda z nich glosowala, wysylane sa do grup pl.news.nowe-grupy oraz pl.announce.newgroups. Do utworzenia nowej grupy wymagane jest obecnie, by liczba glosujacych ZA byla co najmniej o 50 wieksza od liczby osob glosujacych PRZECIW (do 31.12.1998 wymagane bylo 25 glosow roznicy), a ponadto glosy ZA musza stanowic co najmniej 2/3 waznych glosow. Jezeli grupa nie zostanie przeglosowana, nastepna propozycja powstania grupy o podobnej tematyce lub charakterze nie powinna sie pojawic wczesniej niz miesiac po ogloszeniu wynikow i dopiero po ponownym przedyskutowaniu tej propozycji w grupie pl.news.nowe-grupy. Jezeli natomiast podane warunki warunki zostaly spelnione, to po kilku dniach, przeznaczonych na ewentualna weryfikacje wynikow oraz przygotowanie techniczne powstania grupy, grupa zostaje utworzona.
Jest to dokonywane poprzez wyslanie odpowiedniego `control message', tworzacego nowa grupe na wszystkich serwerach news, ktore otrzymuja grupy pl.* (w Polsce i na calym swiecie).
Jesli natomiast ma to byc
grupa lokalna - utworzyc ja moze administrator lokalnego serwera
news, bez ogladania sie na inne serwery i bez stosowania zasad
opisanych powyzej. Sluzy do tego komenda `ctlinnd newgroup
nazwa.grupy y
'. Wowczas wazne jest takze to, by zadbac o to,
by w plikach `distrib.pats' oraz `newsfeeds' znalazly
sie odpowiednie linie, gwarantujace ze grupa nie bedzie `wyciekala'
na inne serwery.
Dla porzadku, procedura zakladania grupy pl.* jest nastepujaca:
Followup-To: pl.news.nowe-grupy
, a `Subject' takiej propozycji
powinien wygladac nastepujaco:
Subject: PROPOZYCJA: pl.proponowana.nazwa.grupy
I na koniec jeszcze raz apel - dla wlasnego dobra (objawiajacego sie szybkim pojawianiem sie nowych grup) przestrzegajmy tych zasad. Jesli rusza lancuszek listow mowiacych "jestem ZA", a jeszcze nie wiadomo, jaka ma byc nazwa grupy lub trwa ozywiona dyskusja nad innymi aspektami powstania grupy i nie za bardzo wiadomo, za czym sie glosuje, to nie dziwmy sie pozniej, ze powstanie grupy sie opoznia.
Wymyslajmy takze sensowne opisy grup, szczegolnie te jednolinijkowe. Nie kazda grupa musi miec w opisie "Wszystko o...", "Wszystko na temat...", a ostatnio takze "Forum dyskusjyjne takich a siakich...", "Grupa dla...", "Dyskusje o...", itd., itp. Po pierwsze wyglada to kiepsko, po drugie - czytniki news zwykle obcinaja takie opisy od konca, moze sie wiec okazac, ze wszystkie opisy grup na ekranie pokazywane sa jako "Wszystko na tem" i na tym sie urywaja...
Utworzenie analogicznej hierarchii pl.alt.* wiazaloby sie z koniecznoscia wpisania odpowiedniej konfiguracji na tysiacach serwerow news na swiecie. Tego typu zmiany nie sa latwe do przeprowadzenia. Nawet tak prosta, wydawaloby sie, zmiana jak uaktualnienie adresow moderatorow grup pl.*, ktore w pewnym momencie zostaly zmieniony z %s@moderators.fuw.edu.pl na %s@usenet.pl, trwala ponad dwa lata, a jeszcze dzis zdarza sie, ze odbija sie poczta wysylana na stary adres, bo na jakims serwerze news w swiecie ktos dawno dawno skonfigurowal go na stary adres i tak juz zostalo.
Poza tym zmiana taka nie spotkalaby sie z aprobata wielu administratorow news na swiecie, ktorzy decyduja sie na udostepnianie hierarchii pl.* swoim uzytkownikom, zdajac sobie sprawe z tego, ze nie ma tam zadnych grup z binariami ani zywiolowo paczkujacych *.alt.*.
Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by utworzyc hierarchie alt.pl.* i w niej zakladac dowolne grupy, w ktorych z zalozenia rozmawiac sie bedzie po polsku. Kilka takich grup juz istnieje. Nie wymaga to zadnych rekonfiguracji na serwerach, ani nawet specjalnych dyskusji. Po prostu wystarczy wyslac odpowiedni control-message, a wszystkie serwery, na ktorych jest hierarchia alt.* taka grupe zaloza. Zanim jednak sprobujesz zalozyc taka grupe, poczytaj troche na ten temat, a pierwsze proby rob dopisujac w naglowkach swoich artykulow pole "Distribution: local", aby blednie zbudowane listy nie podnosily alarmow na wszystich serwerach swiata.
Aby osiagnac ten cel, artykuly wysylane tutaj powinny spelniac 2 warunki: miec pole 'Expires:' z ustawiona data przewidywanej kolejnej wersji dokumentu, oraz 'Supersedes:' z Message-Id poprzedniej wersji. Przykladowo, jesli dokument wysylany jest automatycznie 10. dnia kazdego miesiaca, a jego wersja wyslana 10. lipca miala 'Message-Id' rowne '<pl-news-faq-4578938@cyber.ict.pwr.wroc.pl>' to w wersji wysylanej 10. sierpnia powinny znalezc sie pola:
Supersedes: <pl-news-faq-4578938@cyber.ict.pwr.wroc.pl> Expires: Sep 12 1994, 12:00 GMTExpires ma tutaj date 12. a nie 10, aby dac szanse na dotarcie artykulu do wszystkich serwerow. Jesli zasieg jest wiekszy niz tylko Polska - np. caly swiat (a tak juz), mozna tego zapasu dac jeszcze wiecej - ok. 4-5 dni.
Najlepiej do wysylania zatrudnic program 'auto-faq' (jest to skrypt w PERL-u), ktory generuje we wlasciwy sposob wspomniane wyzej naglowki i moze zostac uruchamiany z crontab-a, calkowicie automatyzujac wysylanie dokumentow. Jedyne, co trzeba robic, to uaktualniac je :-) Jesli chcesz sciagnac auto-faq przez ftp, zajrzyj do rozdzialu "Gdzie znalezc zrodla CNEWS, INN, NNTP, TIN, NN, TRN i ich FAQ?"
Poniewaz jednak na razie zbyt wielu artykulow tego typu nie ma, szczegoly techniczne nie sa byc moze najwazniejsze i zgodnie z zapowiedziami Rafala Maszkowskiego, ktory jest moderatorem pl.answers, kazdy sensowny artykul moze zostac tam wyslany (a szczegoly techniczne mozna rozwiazac pozniej).
Z drugiej strony - w utrzymywaniu zawsze aktualnych kopii artykulow w pl.answers wspoldzialac musza takze serwery news, tzn. nie kasowac zbyt szybko listow w tej grupie. Wystarczy, ze respektowane sa pola 'Expires:' co w przypadku serwera innd oznacza umieszczenie w pliku expire.ctl linii:
pl.answers:A:1:14:neverlub np.
pl.answers:A:1:14:60
jesli ktos (administrator news) boi sie bardzo, ze artykuly beda tam zalegac zbyt dlugo. Linia taka oznacza, ze artykuly w grupie pl.answers maja byc trzymane co najmniej 1 dzien (to takze mozna zwiekszyc), standardowo - 14 dni (jesli nie ma pola "Expires:"), a jesli wystepuje pole 'Expires:', to az do daty w nim wyspecyfikowanej (ale nie wiecej jak 60 dni - w drugim przypadku).
Wiekszosc artykulow wysylanych w grupie pl.answers ma takze swoje odpowiedniki na stronach WWW. Odwolania do nich znajduja sie na stronie http://faq-bot.usenet.pl/.
Content-Transfer-Encoding: 8bit Content-Type: text/plain; charset=iso-8859-2Dopuszczalne (i rownouprawnione z 8bit) jest takze stosowanie kodowania
Quoted-Printable
, jednakze ze wzgledu na wygode i prostote czytania
news zakodowanych 8-bitowo oraz niemoznosc odkodowania QP przez niektore
popularne czytniki news pracujace w srodowisku MS-windows, warto polecac
uzywanie kodowania 8bit.Z drugiej strony - nalezy pamietac takze, ze grupy pl.* sa czytane nie tylko w Polsce i niektorzy moga miec problemy z poprawnym skonfigurowaniem czytnikow news do obslugi ogonkow. W takim przypadku najlepiej odeslac ich na Polska Strone Ogonkowa, znajdujaca sie pod adresem http://www.agh.edu.pl/ogonki/, lub do grupy pl.comp.ogonki, gdzie wlasnie tego typu problemy sa dyskutowane. Jesli w dalszym ciagu wiele osob w grupie narzeka na to, ze nie moga przeczytac "robaczkowych" listow, to oczywiscie sprawa uzywania ogonkow pozostaje kwestia odpowiednich kompromisow.
Jedynym miejscem, w ktorym nie moga wystapic znaki o kodach powyzej 127 sa nazwy grup. Zastanawiajac sie, czy pisac z ogonkami czy bez, warto takze zwrocic uwage na to, czy grupa news nie jest przypadkiem polaczona z jakas lista dyskusyjna. Informacje o tym przedstawiono powyzej, w rozdziale Spis grup news polaczonych z e-mailowymi listami dyskusyjnymi. Tam tez znajduja sie informacje o tym, ktore z bramek news2mail/mail2news oraz list dyskusyjnych przenosza poprawnie naglowki MIME.
Wiecej informacji o uzywaniu ogonkow w news i w ogole znalezc mozna na Polskiej Stronie Ogonkowej (http://www.agh.edu.pl/ogonki/). Informacje na temat odpowiedniej konfiguracji mail2news/news2mail oraz programu sendmail znajduja sie natomiast w drugiej czesci tego FAQ.
Jezeli tak sie stalo, to znaczy, ze albo naruszyles netykiete, czyli zbior ogolnie przyjetych zasad obowiazujacych w sieci, albo twoje oprogramowanie nie przestrzega norm i standardow obowiazujacych w Internecie i twoje listy sa wysylane nieprawidlowo, "zasmiecajac" siec. Drugi z tych przypadkow dotyczy glownie (ale nie tylko) osob korzystajacych z MS Internet Explorera, Netscape lub oprogramowania dzialajacego w srodowisku MS-Windows. Niektore z bledow konfiguracji, takie jak np. niepoprawny adres zwrotny w polu From:, sa wykrywane przez serwer news w momencie wysylania artykulu i artykul taki nie zostaje przyjety z komunikatem '441 Posting failed'. Nie wszystkie bledy mozna jednak wykryc w ten sposob. Stad obecnosc robotow, sprawdzajacych poprawnosc listow juz po wyslaniu.
Obecnie w polskim usenecie dziala kilka robotow sprawdzajacych poprawnosc wysylanych w grupach pl.* listow. Listy wysylane niezgodnie z obowiazujacymi standardami moga byc kasowane, a autor takiego listu zwykle jest o tym fakcie powiadamiany e-mailem (o ile, po pierwsze, w polu From: lub Reply-To: umiescil swoj rzeczywisty i dzialajacy adres e-mail). Nie jest to cenzura, lecz techniczne oczyszczanie hierarchii pl.* z listow, ktore nie moga byc prawidlowo odczytane w systemach innych niz ten, z ktorego pochodza. Roboty w zadnym stopniu nie oceniaja merytorycznej tresci listu, lecz sprawdzaja jedynie jego techniczna poprawnosc. Kazdy z dzialajacych robotow moze miec minimalnie odmienne zasady oceniania listu, jednakze generalnie rzecz ujmujac kasowane sa/moga byc (z powiadomieniem autora):
Od pownego czasu dziala takze FAQ-Bot - robot informacyjny omowiony w nastepnym rozdziale.
FAQ-Bot stara sie wypelnic te luke sledzac adresy pojawiajace sie w polu From: artykulow wysylanych w grupach pl.*. Jezeli pojawi sie adres, ktory nie wystepuje jeszcze w bazie FAQ-Bota, na adres ten wysylana jest krotka informacja z opisem grupy, a jesli grupa posiada FAQ, to takze jego aktualna wersja. Po wyslaniu takiego zestawu startowego FAQ-Bot zapamietuje adres osoby, po to, by wiecej jej nie niepokoic tymi samymi informacjami.
Informacje dotyczace adresow traktowane sa jako poufne i nie sa nigdzie i nikomu udostepniane. Wiecej informacji na temat FAQ-Bota mozna znalezc na stronie http://faq-bot.usenet.pl/, tam rowniez znajduja sie odwolania do stron WWW zawierajacych FAQ poszczegolnych grup, oraz do strony WWW zawierajacej opisy grup (http://www.usenet.pl/opisy/
Zgodnie z obowiazujacymi obecnie zasadami, artykul nie zawierajacy pola 'Followup-To:' moze byc wyslany co najwyzej do 3 grup, a artykul zawierajacy pole Followup-To: z nazwa 1-3 grup news, adresem autora lub slowem 'poster', a wiec kierujacy odpowiedzi do tej grupy lub do nadawcy, moze byc wyslany maksimum do 6 grup news.
Zabronione jest tez crosspostowanie pomiedzy grupami, ktorych nazwa rozni sie tylko ostatnim czlonem, czyli nalezacymi do tej samej pohierarchii, a wiec o zblizonej tematyce. Przykladowo, nie nalezy wysylac listow jednoczesnie do pl.soc.edukacja i pl.soc.edukacja.szkola, gdyz grupa "szkola" powstala wlasnie po to, by dyskusje o edukacji w szkolach prowadzic wlasnie tam, a nie w grupie bardziej ogolnej, zajmujacej sie edukacja w innych formach.
Niektore grupy w swoim opisie tematyki (opisy takie dostepne sa pod adresem http://www.usenet.pl/opisy/) dodatkowo zabraniaja jednoczesnego wysylania listow do tej grupy i wybranych innych, np. zabronione jest crosspostowanie miedzy grupami pl.regionalne.szczecin i pl.regionalne.szczecin.ogloszenia, a opis grupy pl.rec.muzyka.metal zabrania jakichkolwiek crosspostow z wyjatkiem grupy pl.rec.muzyka.rock.
Ze wzgledu na "zapalny" charakter grup pl.soc.polityka, pl.soc.religia, pl.sci.historia i pl.listserv.dziennikarz, zabronione jest takze crosspostowanie artykulow pomiedzy tymi grupami. Jak wskazuje doswiadczenie, tego typu crossposty z reguly sa wysylane bez zwracania uwagi na to jakiej tematyki list dotyczy, a tasiemcowe "dyskusje" i flame-wars ciagna sie potem niepotrzebnie we wszystkich grupach, bo wiekszosc odpowiadajacych w ferworze walki nie zwraca uwagi na to, dokad sle swoje artykuly.
Powyzszy problem (flame-wars i okolice) dotyczy coraz wiekszej liczby grup (np. ostatnio pl.soc.wegetarianizm, grupy biznes, inne...). W zwiazku z tym prosimy o przenoszenie crosspostow (poprzez ustawianie followup-to:) na konkretne grupy, tak, aby watek w crossposcie nie trwal dluzej niz 4-5 artykulow.
FAQ dostepne sa takze na serwerach www.usenet.pl i faq.usenet.pl.
Przy okazji nalezy zwrocic uwage, ze istniejace w niektorych grupach zasady dopuszczajace pojawianie sie pojedynczych ogloszen, odnosza sie do ogloszen wysylanych *jednorazowo* przez uczestnikow grupy dyskusyjnej i majacych charakter gieldowy, a nie do ofert hurtowni czy firm sprzedajacych jakies rzeczy i wysylajacych swe ogloszenia co jakis czas. Jesli jestes przedstawicielem jakiejs firmy i chcesz ja zareklamowac, zdecydowanie lepszy efekt osiagniesz umieszczajac URL-a do firmowej strony WWW w swojej stopce (sygnaturce) i uczestniczac w konstruktywny sposob w dyskusjach prowadzonych w grupie. Wysylanie samych reklam lub ofert z reguly przynosi odwrotny skutek, odstreczajac od zagladania na reklamowane strony.
>> Czy i w jaki sposob mozna dostac sie i uzywac siec USENET?
traceroute
sprawdzic, ktory jest najblizszy.
Mozna tez sprobowac za pomoca programu "nslookup" lub "host" spytac
jakiegos serwera DNS o adres postaci miasto.usenet.pl -
np. "torun.usenet.pl", aby dowiedziec sie, gdzie jest najblizszy
serwer. (Jesli uzywasz nslookup, pamietaj o ustawieniu "set
type=any"). Dla uzytkownikow *.tpnet.pl wlasciwym serwerem jest
news.tpi.pl. Uzytkownicy posiadajacy konta na friko*.onet.pl
moga takze korzystac z serwera news.onet.pl logujac sie na niego
za pomoca hasla. Wiecej informacji na ten temat
znajduje sie w rozdziale Z jakiego serwera
powinienem korzystac?.
setenv NNTPSERVER news.ict.pwr.wroc.plpo czym uruchomic czytnik news. Pod DOSem i w innych systemach robi sie to zwykle wpisujac nazwe serwera w odpowiednim pliku konfiguracyjnym, lub wybierajac ja z odpowiedniego menu konfiguracyjnego programu. Adres "domyslnego" serwera news warto wpisac na stale do konfiguracji czytnika, lub podac go przy jego kompilacji.
Warto przy okazji pamietac o jednej rzeczy: Jesli korzystasz z KILKU serwerow news, pamietaj, by uzywac roznych plikow .newsrc - inaczej moze sie okazac, ze na jednym z serwerow nigdy nie bedziesz widzial nowych artykulow w niektorych grupach. W systemie UNIX plik .newsrc zawiera liste czytanych przez Ciebie grup oraz numery przeczytanych artykulow, np:
pl.internet.polip: 1-22359,22364-22365,22370,22372-22379Jesli na innym serwerze news te same artykuly maja numery rzedu 5000, to NIGDY nie zobaczysz nowych, bo czytnik news wszystkie artykuly o numerach 1-22359 uwaza za przeczytane. Dlatego jesli np. korzystajac z tin-a chcesz polaczyc sie z innym niz zwykle serwerem news, zrob to w ten sposob:
(setenv NNTPSERVER adres.serwera; tin -r -f ~/.newsrc.inny)Nawiasy okragle powoduja, ze zmienna NNTPSERVER zostanie ustawiona tylko na czas wykonywania komendy tin (dokladniej - uruchomiona zostanie podpowloka z komendami "setenv" i "tin"), a ~/.newsrc.inny to nazwa 'innego' (dowolnego) pliku .newsrc
Setenv to oczywiscie komenda csh, dla sh nalezy uzyc "( export NNTPSERVER=adres.serwera; tin -r ... )"
Jesli nie masz bezposredniego dostepu do grup USENET, mimo wszystko mozesz wyslac artykul, tak by trafil do odpowiedniej grupy. Moze to zostac zrobione poprzez wyslanie listu e-mailem na jeden z adresow publicznych bramek mail->news. Kazda z nich ma wlasna skladnie i sposob adresowania, dobrze jest wiec najpierw to sprawdzic. Trzy najpopularniejsze, to: (W tej chwili podobno wszystkie z nich sa juz nieaktualne, lecz nie jest to informacja sprawdzona - [ts])
Host: cs.utexas.edu Skladnia: newsgroup-name@cs.utexas.edu Przyklad: aby wyslac artykul do grupy 'comp.compilers', nalezy zaadresowac swoj list jako: comp-compilers@cs.utexas.edu Host: newsbase.cs.yale.edu Skladnia: newsgroup.name-news@newsbase.cs.yale.edu Przyklad: aby wyslac artykul do grupy 'comp.compilers', nalezy zaadresowac swoj list jako: comp.compilers-news@newsbase.cs.yale.edu Host: decwrl.dec.com Skladnia: newsgroup.name@decwrl.dec.com Przyklad: aby wyslac artykul do grupy 'comp.compilers', nalezy zaadresowac swoj list jako: comp.compliers@decwrl.dec.comNalezy jednak pamietac, ze w ten sposob nie mozna wyslac artykulow do zadnej z grup o zasiegu mniejszym niz caly swiat - a wiec takze do zadnej z grup pl.*
Istnieje takze bramka newsgate.gliwice.pl, pozwalajaca korzystac z grup dyskusyjnych w hierarchii pl.* poprzez poczte elektroniczna. Wiecej informacji na temat jej dzialania (i jak skorzystac z bramki, zapisujac sie na odpowiednia liste) mozna znalezc pod adresem www.newsgate.gliwice.pl.
Z tego wzgledu najlepszym wyjsciem jest jednak poszukanie wlasciwego dla swojej domeny serwera news, a jesli provider internetu takiego nie ma - monitowanie go, by serwer taki zalozyl lub uzyskal dostep dla swoich uzytkownikow na innym, pobliskim serwerze news.
Zalezy skad sie laczysz. Przeczytaj odpowiedz na nastepne pytanie.
To pytanie zadawane jest glownie przez uzytkownikow sieci TPNET, laczacych sie po wykreceniu numeru 0-20-21-22. Ale o tym za chwile...
Wszystko zalezy skad sie laczysz. A takze od tego, czy dziala ci tzw. odwrotny DNS, tzn. czy twoj komputer jest zarejestrowany w DNS w domenie *.pl.
Serwer, z ktorego korzystasz, powinienes wybrac zaleznie od tego, w jaki sposob jestes podlaczony do sieci Internet. Jezeli na przyklad jestes podlaczony do akademickiej sieci we Wroclawiu (tzn. wroclawskiej sieci MAN), bedzie to serwer news.pwr.wroc.pl lub news.ict.pwr.wroc.pl. Tylko one dadza ci dostep do wszystkich grup, ktore na tych serwerach sie znajduja. Jesli jestes w Poznaniu i twoje polaczenie z internetem prowadzi przez siec MAN -- bedzie to serwer news.man.poznan.pl. Analogicznie w pozostalych miastach. Jesli w twoim miescie nie ma serwera news (ale korzystasz z sieci akademickiej), sprobuj polaczyc sie z serwerem w najblizszym miescie, gdzie taki serwer jest. Np. dla Zielonej Gory bedzie to Poznan. Jako punktu zaczepienia mozna uzyc listy serwerow przedstawionej wczesniej lub wpisac nazwe miasta w DNS, np. "zielona.gora.usenet.pl", tak jak to zostalo opisane w dalszej czesci.
Nieco inaczej wyglada sprawa, jesli laczysz sie przez siec TPNET, a wiec dzwoniac pod numer 0-20-21-22 lub korzystajac z komputera w firmie, ktora jest podlaczona przez siec TPNET. Uzytkownicy korzystajacy z "anonimowych" dialupow TPNet i otrzymujacy adresy *.ppp.MIASTO.tpnet.pl, *MIASTO.cvx.ppp.tpnet.pl itp., powinni korzystac z serwera news.tpi.pl. Tylko ten serwer udostepnia artykuly news do czytania i pisania bez dodatkowych pytan o haslo. Pozostali uzytkownicy sieci TPNet (np. firmy podlaczone do sieci laczami POLPAK-T, ale posiadajace wlasna domene, pule adresow IP itd.) powinni nadal stosowac sie do zasady "Serwer powinienes wybrac zaleznie od tego, w jaki sposob jestes podlaczony do sieci Internet", pamietajac jednak, ze wazniejsze od tego, w jakim miescie jestes, jest to, ze jest to siec TPNET. Jesli jestes np. w Katowicach, lub Szczecinie, to serwery sieci MAN tych miast wcale nie sa twoimi najblizszymi serwerami, bo pakiety do nich podrozowac musza przez siec TPNET do Warszawy lub innego miasta (np. Poznania), tam przedostac sie do sieci NASK lub POL-34, po czym innymi laczami wrocic ponownie do odpowiedniej sieci MAN. Dlatego znacznie lepszym rozwiazaniem jest znalezienie serwera w sieci TPNET. Bedzie to rozwiazanie znacznie szybsze, prawdopodobnie tez uzyskasz wieksza liczbe grup, a nie tylko grupy pl.* oraz mozliwosc pisania artykulow.
W miastach, w ktorych istnieja lokalne bramki MAN--TPNET sytuacja wyglada lepiej, bo pakiety nie musza podrozowac do Warszawy i z powrotem, lecz przesylane sa lokalna bramka, zwykle o przepustowosci 2 Mbps lub wiekszej. Takimi miastami sa m.in. Lublin, Lodz, Poznan, Gdansk, Krakow, Wroclaw (no i Warszawa, ale tamtejsza bramka jest notorycznie przeciazona, bo obsluguje takze cala reszte Polski).
W sieci TPNET znajduja sie serwery news.tpi.pl oraz news.onet.pl i z tych serwerow powinienes korzystac w pierwszym rzedzie, jesli z internetem laczysz sie przez numer dostepowy 0-202122 TPSA. Do lutego 2000, dzieki lokalnym bramkom TPNET-POL34/NASK, mozliwe bylo takze korzystanie w niektorych przypadkach z innych serwerow, znajdujacych sie w sieci NASK lub POL-34. Dostep dla dialupow sieci TPNET zawsze odbywal sie na zasadzie "goscinnosci" tych serwerow, z mozliwoscia zmiany w kazdej chwili, co ostatecznie nastapilo w marcu 2000, ze wzgledu na narastajace od dlugiego czasu problemy z naduzyciami powodowanymi przez uzytkownikow TPNet i niewielkiej mozliwosci szybkiego reagowania na te naduzycia (mimo zabiegow zespolu abuse@tpnet i wykrywania wiekszosci przypadkow). Dlatego od marca 2000 uzytkownicy dialupow TPNET mogli korzystac juz prawie tylko z serwera news.tpnet.pl, ktorego funkcje w sierpniu 2000 przejal serwer news.tpi.pl.
Gdzieniegdzie mozliwy jest jeszcze dostep w trybie wylacznie do czytania, bez mozliwosci ich wysylania, jednak uzytkownicy sieci TPNet powinni korzystac z serwera swojego providera, czyli news.tpi.pl.
Zasady dostepu do poszczegolnych serwerow dostepne sa czesto na odpowiednich stronach WWW opisujacych te serwery (np. http://news.icm.edu.pl/).
Jesli jestes w sieci TPNET... to mozesz skorzystac z serwera.. -------------------------------------- ----------------------------------- ... i masz konto w *.onet.pl, Serwer news.onet.pl. Przy wysylaniu konieczna autoryzacja za pomoca hasla. Dla pozostalych - tylko do czytania. Jako username podaj pelny adres konta, np. username@priv1.onet.pl. ... i nalezysz do klubu Chip, Serwer news.vogel.pl. Konieczna autoryzacja za pomoca hasla. ... i nie masz zadnego takiego konta, Serwer news.tpi.pl - dostep pozwalajacy na czytanie i wysylanie artykulow. ====================================== ----------------------------------- Jesli jestes w sieci INETII... to powinienes korzystac z serwera (dialupy *.inetia.pl) news.internetia.pl. -------------------------------------- ----------------------------------- Jesli jestes w innej sieci... spytaj swojego operatora o adres jego serwera news. Z reguly jest to adres news.NAZWA-SIECI.pl, tak jak np. news.ipartners.pl, czy news.nask.pl, ale nie zawsze. -------------------------------------- -----------------------------------
Owszem. Jest to specjalna domena sluzaca uporzadkowaniu spraw
zwiazanych z administrowaniem grupami pl.*. Zawiera ona jedynie
adresy MX komputerow odpowiedzialnych za dostarczanie poczty w
domenie *usenet.pl oraz rekordy CNAME wskazujace dla wielu miast ich
najblizszy serwer news. Rekordow CNAME nie mozna wylistowc za
pomoca nslookup, potrafi to jednak zrobic program "host". (Sprobuj
"host -l usenet.pl
" lub "host -l -t CNAME usenet.pl
".
Funkcje istniejacych w domenie usenet.pl adresow sa nastepujace:
UWAGA! adres tej postaci w zadnym wypadku nie przesadza o tym, ktory serwer jest lepszy, wiekszy itp. (w miastach, w ktorych jest ich kilka). Wpisanie MIASTO.usenet.pl ma tylko pomoc kazdemu uzytkownikowi w znalezieniu najblizszego serwera, ktory umozliwi mu czytanie newsow.
W przypadku systemu UNIX, aby ustalic adres serwera news, nalezy ustawic zmienna srodowiskowa NNTPSERVER na adres najblizszego serwera. W powlokach Bourne Shell, Korn Shell i Bash wygladac to moze nastepujaco:
NNTPSERVER=news.ict.pwr.wroc.pl export NNTPSERVERW powlokach csh i tcsh natomiast w ten sposob:
setenv NNTPSERVER news.ict.pwr.wroc.plNazwe news.ict.pwr.wroc.pl nalezy oczywiscie zastapic nazwa `swojego' serwera news, a linie taka najlepiej umiescic we wlasnym pliku .login, .bashrc, .profile lub .cshrc.
Jezeli adres najblizszego serwera nie jest znany, mozna wykorzystac specjalnie w tym celu tworzone mapy DNS i zapytac (np. za pomoca programu nslookup lub host) o adres postaci:
miasto.usenet.plNp. pytajac sie o "torun.usenet.pl" otrzymamy odpowiedz "news.mat.uni.torun.pl". Podobnie zreszta jak dla Bydgoszczy, bo tam akurat nie ma serwera news, a najblizszy jest ten torunski wlasnie.
Uruchomienie czytnika news bez ustawienia zmiennej NNTPSERVER zwykle tez jest mozliwe, jako ze podczas kompilacji czytnika trzeba podac "domyslny" adres serwera news, problemy natomiast pojawic sie moga przy wysylaniu news, bowiem czesc czytnikow nie wysyla artykulow sama, lecz z pomoca osobnego programu o nazwie inews. Jesli wyslanie news konczy sie komunikatem typu "cannot locate server", problem jest wlasnie w zmiennej NNTPSERVER.
Wszystkie testy wysylac nalezy do grup specjalnie do tego przeznaczonych (np. pl.test, misc.test i podobnych - np. pwr.test, w zadnym natomiast wypadku do grup, w ktorych toczy sie dyskusja. Po to wlasnie istnieja grupy *.test, by mozna bylo do woli testowac konfiguracje czytnikow i serwerow, nie smiecac przy okazji tam, gdzie nie jest to konieczne.
Przy wysylaniu news wazne jest sprawdzenie kilku pol naglowka w wysylanych
artykulach (takich, jak np. adres zwrotny w polu From:). Najczestszym
problemem jest niepelny adres, taki jak kowalski@pipeta
,
w ktorym wystepuje nazwa hosta bez doklejonej domeny. Adres taki jest
bezuzyteczny, gdy ktos na ten list chce odpowiedziec wprost do autora, a
nie poprzez news (i na dodatek sprzeczny ze stosownymi RFC). Najlepiej o
tym przeczytac w artykule pt. "### Witamy w pl.test ### DO NOT IGNORE
THIS POSTING", wysylanym w grupie pl.test
regularnie raz na tydzien (oraz dostepnym pod adresami
ftp://ftp.ict.pwr.wroc.pl/pub/faq-pl/pl-test-faq.1 i
http://www.usenet.pl/doc/pl-test-faq.1. W artykule
tym wyjasnione sa takze inne problemy zwiazane z konfiguracja czytnika
news, takie jak aktualna data w komputerze czy wlasciwa definicja strefy
czasowej. Warto tez wiedziec, ze na poprawnie wyslany w grupie pl.test
artykul powinienes w ciagu max. 1-2 dni otrzymac odpowiedz via email
od automatycznej odpowiadaczki w Lodzi, chyba ze w polu `Subject:' lub
tresci testowego artykulu umiesciles slowo "ignore" lub "ignoruj".
Pytanie uzupelniajace -- czy jestes pewien, ze uzywasz wlasciwego, `swojego', serwera news? Np. jesli jestes podlaczony do sieci akademickiej we Wroclawiu, Legnicy lub Walbrzychu, powinienes korzystac z serwerow wroclawskich. Jesli jestes klientem firmy ISP -- zapytaj administratora systemu, z jakiego serwera powinienes korzystac. Tylko takie serwery udostepnia ci wszystkie grupy, jakie posiadaja. Pozostale serwery udostepnia tylko grupy pl.* lub w ogole odmowia wspolpracy (oznajmiajac `You have no permission to talk'). Jesli laczysz sie przez siec TPNET (numer 0-20-21-22) tez bedzie to wygladac inaczej. Sprawdz w rozdziale ze spisem serwerow, jakiego serwera powinienes uzywac.
Wyjasnienia wymaga tez komunikat wspominajacy o SSL -- tak niestety reaguje na brak mozliwosci pisania Outlook Express i inne microsoftowe programy pozwalajace czytac news. Rzeczywista przyczyna bledu nie ma nic wspolnego z SSL (Secure Sockets Layer) -- komunikat mowi tylko tyle, ze z jakiegos powodu nie udalo sie polaczyc z serwerem, ale coz -- programisci MS wiedza lepiej... No wiec jeszcze raz -- uzywam `swojego' serwera news, ale nadal widze tylko grupy pl.* lub w ogole podczas laczenia pojawia sie blad. O co tu chodzi?
Pewnie dlatego, ze komputer, z ktorego laczysz sie, by czytac newsy, nie
jest zarejstrowany w odwrotnym DNS. Serwer news probuje przetlumaczyc
adres numerkowy na nazwe, by zakwalifikowac cie do odpowiedniej
grupy uzytkownikow, ale nie otrzymuje poprawnego tlumaczenia i
pozostajesz "nieznany". Przykladowo - jesli adres Twojego komputera
to 156.17.41.20, a nazwa - brzdac.ict.pwr.wroc.pl, to laczac sie z
serwerem news.ict.pwr.wroc.pl powinienes uzyskac dostep do wszystkich
grup, jakie tam sa, bo serwer news.ict.pwr.wroc.pl udostepnia komputerom
z sieci akademickiej *.wroc.pl wszystkie swoje grupy (i niektorym innym, tak
jak jest to napisane w tabelce ze spisem
serwerow powyzej), natomiast pozostalym wylacznie grupy pl.* i
pwr.* (niektore inne serwery w ogole odrzucaja polaczenia z adresow nie
zarejestrowanych w DNS).
Komputer 156.17.41.20 musi wiec posiadac tlumaczenie na nazwe w
odpowiednich mapach DNS i to w obie strony. Dla serwerow news wazniejsze
jest tlumaczenie z adresu numerkowego na nazwe. Czy jest ono poprawne,
mozna sprawdzic samemu, za pomoca programu host
lub komendy
nslookup
w systemie UNIX:
% nslookup > set type=PTR > 20.41.17.156.in-addr.arpa 20.41.17.156.in-addr.arpa name = brzdac.ict.pwr.wroc.pl > 59.41.17.156.in-addr.arpa *** can't find 59.41.17.156.in-addr.arpa: Non-existent domainJesli wszystko jest ok, dostaniemy nazwe komputera - tak jak w przypadku pytania o "20.41.17.156.in-addr.arpa" powyzej. Jesli brak odwrotnego tlumaczenia - informacje w stylu "No PTR records available" lub "Non-existent domain". W takim przypadku mozemy wykonac "set type=SOA" lub "set type=any", a nastepnie pytac dalej, obcinajac kolejne (ostatnie) cyfry adresu, a wiec "41.17.156.in-addr.arpa" lub "17.156.in-addr.arpa", po to, by uzyskac informacje komu nalezy zglaszac poprawki w tablicach DNS. Przykladowo, pomijajac pierwszy czlon "20" i pytajac o 41.17.156.in-addr.arpa otrzymamy odpowiedz:
41.17.156.in-addr.arpa origin = okapi.ict.pwr.wroc.pl mail addr = hostamster.ict.pwr.wroc.pl serial = 95110115 refresh = 43200 (12 hours) ...co oznacza, ze adresem kontaktowym jest hostamster @ict.pwr.wroc.pl (pierwsza kropke zmienic nalezy na znak @). Pod taki tez adres nalezy kierowac wszelkie uwagi i prosby dotyczace zmian w DNS dla komputerow o adresach 156.17.41.*.
Problem w kazdym razie nie lezy w serwerze news, lecz w definicji adresu komputera, ktorego uzywasz. Musisz sie wiec udac do lokalnego administratora DNS (czasem prosciej jest uzyc e-maila lub skorzystac z telefonu) i poprosic o dopisanie odpowiedniego rekordu w tablicach DNS.
Byc moze jest to chwilowy problem serwera, z ktorego korzystasz - moze sie czasem zdarzyc (choc rzadko), ze skonczylo sie miejsce na dysku lub wystapil inny problem i serwer nie jest w stanie przyjac nowych artykulow (takze od innych serwerow), nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by artykuly juz znajdujace sie na serwerze oferowac klientom do czytania.
Moze tez jednak byc tak, ze serwer na podstawie adresu komputera, z ktorego inicjujesz to polaczenie, decyduje, ze mozesz miec dostep wylacznie do czytania news, bez prawa wysylania artykulow. Najprawdopodobniej wlasnie to jest przyczyna jesli laczysz sie z ktoryms z serwerow akademickich z sieci TPNET. Podobne efekty moga wystapic takze jesli twoj komputer nie jest zarejestrowany w tzw. "odwrotnym DNS" (rDNS) lub jesli na skutek jakiejs awarii wystepuja problemy z rDNS. Zajrzyj do rozdzialu "Z jakiego serwera powinienem korzystac?".
Calkowicie nieczytelne komunikaty bledow to niestety dosc charakterystyczna cecha produktow firmy Microsoft. Powyzszy komunikat oznacza po prostu, ze nie masz dostepu do serwera news, a przynajmniej nie do wysylania artykulow news. Prawdopodobne przyczyny takiego stanu zostaly opisane w poprzednich dwoch punktach -- byc moze laczysz sie z niewlasciwym serwerem news lub masz zle zarejestrowany "odwrotny DNS".
Byc moze uzywasz na zmiane dwoch serwerow news, a masz tylko jeden plik .newsrc?
Jesli tak, to nic dziwnego... Np. na jednym serwerze w soc.culture.polish mozesz miec przeczytane artykuly nr 1-20000, podczas gdy na drugim numeracja jest inna i aktualnie np. najnowszy artykul ma numerek 10000. Gdy pojawi sie nowy artykul z numerem 10001, to w dalszym ciagu go nie zobaczysz, gdyz Twoj czytnik news stwierdzi, ze artykuly 1-20000 juz kiedys czytales.
Zajrzyj tez do punktu "W jaki sposob mozna uzywac USENET?", aby znalezc dokladniejsze wytlumaczenie dlaczego tak sie dzieje. Jesli uzywasz tin-a, to aby poprawic to, co jest zle, sprobuj zrobic tak:
mv .newsrc .newsrc.old setenv NNTPSERVER adres.twojego.serwera.news tin -ri zobacz, czy to pomoglo. Jesli tak, to do .cshrc dodaj sobie 2 aliasy, podobne do ponizszych:
alias stin '(setenv NNTPSERVER news.pwr.wroc.pl; tin -r -f ~/.newsrc.pwr)' alias otin '(setenv NNTPSERVER news.ict.pwr.wroc.pl; tin -r -f ~/.newsrc.ict)'Zamiast adresow news.pwr.wroc.pl i news.ict.pwr.wroc.pl wstaw oczywiscie adresy serwerow, z ktorych korzystasz. Nazwy plikow .newsrc.*, czy nawet samych aliasow oczywiscie tez mozesz zmienic - wazne jest tylko to, by laczac sie z roznymi serwerami uzywac roznych .newsrc.
W programie tin
mozna rowniez zastosowac inne rozwiazanie.
Utworz plik .tin/newsrctable, a w nim wpisz na przyklad:
news.nask.pl .tin/rc.nask nask news.icm.edu.pl .tin/rc.icm icm news.agh.edu.pl .tin/rc.agh agh news.ict.pwr.wroc.pl .tin/rc.ict ict news.onet.pl .tin/rc.onet oneta nastepnie uruchamiaj tin-a jako
tin -g nask
itp.
Jesli korzystasz z news spod DOSa, musisz w inny sposob rozwiazac ten problem, ale idea jest ta sama. Jesli to natomiast nie pomaga, albo uzywasz tylko jednego serwera news, a mimo wszystko w jednej lub kilku (lub wszystkich) grupach nie pojawia sie nic nowego, to moze byc to oznaka problemu na serwerze. Mozliwe (ale pewnie i tak nie wszystkie) sytuacje to:
W przypadku serwerow news poza Polska moze wystapic jeszcze jeden problem - moze brakowac czesci artykulow w grupie. Ale o tym w nastepnym punkcie:
wariat <--> poor <--> goodWariat otrzymuje wszystkie grupy (tzn. wszystkie grupy istnieja na wariacie i pojawiaja sie w nich artykuly. Serwer 'good' takze ma poprawnie zalozone wszystkie grupy. Natomiast 'poor' jest nie do konca dobrze skonfigurowany i nie zostala na nim zalozona grupa pl.comp.objects, natomiast sa na przyklad pl.answers i wszystkie pl.listserv.* .
Jesli ktos w Polsce wysle artykul do pl.comp.objects, to dotrze on do serwera 'wariat', ten wysle go na 'poor', ale 'poor' nie przyjmie go, bo nie ma u siebie takiej grupy. Nie dotrze wiec on takze do 'good', mimo, ze grupa pl.comp.objects jest tam zalozona w poprawny sposob. Analogicznie - newsy wysylane do pl.comp.objects na serwerze 'good' nie dotra do "reszty swiata", tzn. do komputera wariat i wszystkich serwerow w Polsce, bo nie przepusci ich przez siebie serwer 'poor'.
Moze sie jednak zdarzyc, ze jakies artukuly z pl.comp.objects przebijaja sie jednak do serwera 'good'. Np. FAQ grupy pl.comp.objects jest wysylane rownoczesnie do pl.comp.objects i pl.answers. Serwer 'poor', otrzymujac taki artykul z serwera 'wariat' nie wyrzuci go, bo posiada grupe pl.answers. Przesle tez artykul do serwera 'good', ktory ponownie przeczyta pole 'Newsgroups:' naglowka i umiesci artykul we wszystkich grupach tam wystepujacych, a wiec i pl.comp.objects. Podobnie w druga strone - artykul wyslany do problematycznej grupy (na serwerze 'good') grzeznie, chyba ze jest wyslany jednoczesnie ('cross-posted') do ktorejs z pozostalych grup (np. misc.test, pl.test itp.)
Jesli takie sa wlasnie objawy, wyjscie jest tylko jedno - skontaktowac sie z administratorem niedokonfigurowanego serwera news i poprosic go o zalozenie grup, ktorych brak, oraz o poprawienie konfiguracji serwera (by byly poprawnie zakladane nowe grupy). W tym celu najlepiej poslac mu FAQ po angielsku dla administratorow serwerow news poza Polska, ktore wysylane jest kazdego 2. dnia miesiaca do grup pl.answers, pl.news.admin, news.admin.hierarchies, soc.culture.polish, soc.answers i news.answers, a takze dostepne w wersji HTML pod adresem wymienionym ponizej. W celu unikniecia takich sytuacji, co pewien czas wysylane sa tzw. "checkgroup messages", czyli listy ze specjalnymi naglowkami, zawierajace liste wszystkich aktywnych grup pl.*. Wiecej na ich temat mozna przeczytac w drugiej czesci FAQ.
Niestety tak juz jest w niektorych grupach - a dokladniej w grupach, ktore sa bramkowane do news, a serwer listy znajduje sie na komputerze z systemem Novell. Wiecej informacji na temat dzialania bramek mail2news mozna znalezc w drugiej czesci FAQ, tu jednak pokrotce wyjasnie o co chodzi.
Listserwery novellowe niestety gubia lub wyrzucaja pole Message-ID: (identyfikujace artykul w newsach). Na dodatek nie daje sie w nich wylaczyc opcji wysylania kopii listu do subskrybenta listy, jesli zamiast w polu From: wystepuje on jako "Sender:".
Tlumaczac to teraz na konkretny przypadek: Wysylam list do grupy pl.listserv.hihot, spietej z lista emailowa hihot@pluton.pol.lublin.pl. List trafia do newsow i sie tamtedy rozchodzi. Oprocz tego trafia emailem do serwera listy (programu maiser), a on obcina niektore naglowki i rozsyla na cala swoja liste dystrybucyjna, a wiec takze na adres bramki wpuszczajacej listy z email-a do news. List ma inny Message-ID, wiec dla serwera news jest to ZUPELNIE INNY LIST i serwer go akceptuje, dlatego w newsach pojawiaja sie dwie kopie.
Dopoki oprogramowanie takie nie zostanie naprawione, albo novellowe listy zostana przeniesione na lepsze maszyny, to niewiele da sie tu zmienic.
Inny problem, to tzw. "czytniki news" takie jak MS Internet Explorer, ktore czasem przy wysylaniu artykulow blednie interpretuja informacje zwracane przez serwer i nie informuja uzytkownika, ze artykul zostal poprawnie wyslany, mimo, ze tak wlasnie sie stalo, co czasem skutkuje tym, ze osoba, ktorej MSIE zakomunikowal blad, wysyla artykul jeszcze raz, i jeszcze raz, i jeszcze... A potem musi sie wstydzic za wyslanie tego samego artykulu kilka razy. Ale to jest zupelnie inna historia...
FAQ po angielsku dla administratorow serwerow news poza Polska
Kopirajt i disclajmer:
Powyzszy tekst moze byc w niezmienionej postaci i w calosci (wszystkie czesci FAQ), bez ograniczen kopiowany i drukowany *na wlasny uzytek*, przekazywany przez news, e-maila, umieszczany w sieci Internet na serwerach WWW, FTP itp. itd.), pod warunkiem przechowywania aktualnej wersji (nie starszej niz 2-3 miesiace). Publikowanie tego tekstu w inny sposob lub dokonywanie w nim modyfikacji oraz rozprowadzanie zmienionej wersji wymaga zgody autora.
Aktualna wersja znajduje sie zawsze pod adresem http://www.usenet.pl/doc/news-pl-faq.htpl i http://www.ict.pwr.wroc.pl/doc/news-pl-faq.html
Do ostatecznej tresci tego dokumentu przyczynilo sie wiele osob, m.in. Michal Jankowski, Rafal Maszkowski, Lukasz Ploszajski, Andrzej Resztak, Jan Rychter, Szymon Sokol, Marcin Labuda, Andrzej Bort, Piotr Kucharski, Jacek Zapala, Zbigniew Zych i wiele innych.
Autor niniejszego FAQ stara sie, by wszelkie przedstawione w nim informacje byly aktualne, ale gwarantowac tego nie jest w stanie. Jesli po przeczytaniu tego dalej nic nie rozumiesz, program tin czyta konfiguracje z jakiegos dziwnego pliku, albo twoj ulubiony serwer news wlasnie sie na ciebie obrazil, - sorry!, C'est la vie... Jesli blad jest w tekscie - napisz do mnie - moze poprawie