Newsy w Polsce (FAQ)

Ponizszy tekst, to zbior roznego rodzaju informacji na temat newsow w Polsce. Glownie dotyczy on grup pl.* oraz konfiguracji serwerow, ale nie tylko... Wszelkie poprawki i uzupelnienia prosze kierowac na adres tsurmaczATict.pwr.wroc.pl - szczegolnie jesli chodzi o dostepnosc serwerow dla klientow (tzn. np. kto moze czytac newsy z coi, uw-u, itp. - bo jest tych serwerow duzo a raczej watpie czy cala Warszawa z kazdego z nich moze korzystac...), lokalne dystrybucje itp.

Aktualna wersje mozna znalezc zawsze we Wroclawiu przez WWW: http://www.usenet.pl/doc/news-pl-faq.htpl oraz w grupach news pl.news.admin, pl.news.nowe-grupy i pl.answers.


Spis tresci:

Grupy pl.*
Czemu sluza grupy pl.*
Hierarchia i znaczenie grup pl.*
Zasieg grup pl.*
Istniejace dystrybucje news w Polsce
Sposob dystrybucji grup pl.*
Adresy serwerow news w Polsce
Spis grup news polaczonych z e-mailowymi listami dyskusyjnymi
Spis dziennikow i innych 'gazet' komputerowych rozprowadzanych przez news
Gdzie znalezc zrodla CNEWS, INN, NNTP, TIN, NN, TRN i ich FAQ?
Jak tworzyc nowe grupy?
Dlaczego nie ma i nie bedzie grup pl.alt.*?
Do czego sluzy pl.answers?
Czy w newsach mozna uzywac polskich "ogonkow"
Ratunku! Dostalem list od robota! Czy mam sie bac?
FAQ-Bot
Reguly wysylania artykulow w grupach pl.*

Dostep do News:
W jaki sposob mozna uzywac USENET?
Jaki jest najszybszy serwer news?
Z jakiego serwera powinienem korzystac?
Czy w domenie usenet.pl nie ma zadnych hostow?
W jaki sposob skonfigurowac klienta news?
Dlaczego mam dojscie tylko do grup pl.*?
Program Outlook Express nie mogl oglosic Twojej wiadomosci?
W grupach, ktore czytam, od dluzszego czasu nic nie przychodzi. Dlaczego?
W grupach, ktore czytam, brak czesci artykulow. Dlaczego?
Zauwazylem, ze wiele listow/odpowiedzi pojawia sie w grupach news dwukrotnie...

Konfiguracja serwera news (czesc druga)
Jak skonfigurowac serwer news (grupy pl.*)
Co robic z listami typu "checkgroups"?
Jak skonfigurowac mail2news i news2mail
Newsfeed za pomoca UUCP
Kompresja batchow za pomoca gzip
Inne mozliwosci przyspieszania transmisji

Informacje uaktualniane automatycznie (czesc trzecia)
Lista wszystkich aktywnych grup pl.* i ich opisy

Dodatki (czesc czwarta)
Szablon rozpoczecia glosowania w grupach pl.*

Czemu sluza grupy pl.*

Hmm... temu, czemu sluza cale newsy, tyle ze w grupach pl.* pisze sie po polsku. Jesli termin 'news' w ogole nic Ci nie mowi, to przeczytaj artykul USENET - opis dla laikow, znajdujacy sie pod adresem http://www.agh.edu.pl/ciekawe_www/usenet.txt . W grupach pl.* pisac wiec mozna o tym, jakie zarcie najbardziej lubia pieski, w co najlepiej zainwestowac pieniadze, albo w ktora strone orzel w koronie powinien trzymac dziob. Jak ktos chce poplotkowac na inne tematy, tez znajdzie sie na to miejsce, wazne tylko, by znalezc odpowiednia "grupe" na tego typu dyskusje, a jesli takiej nie ma - rzucic propozycje i stworzyc ja.

Oprocz tego, niektore z grup pl.* sluza jako rownolegly kanal transmisji dla list dyskusyjnych. Dzieki newsom mozna w efektywniejszy, niz za pomoca listserwerow, sposob rozsylac artykuly do duzej liczby uzytkownikow, odciazajac zarowno lacza komputerowe (szczegolnie te miedzymiastowe, bo niektore z nich nie przekraczaja w dalszym ciagu predkosci 64kbps) jak i dyski poszczegolnych komputerow. Przykladowo, taki sobie nieduzy list o dlugosci 4kB wyslany na adres gielda@plearn.edu.pl zostanie stamtad przeslany do ok. 600 lub wiecej uzytkownikow w Polsce (i nie tylko), co oznacza, ze siecia przeslana musi zostac z Warszawy 1 kopia (rozdzielana nastepnie dalej na poszczegolnych wezlach) do (przyjmijmy mniej wiecej) ok. 300 uzytkownikow BITNETu i ok. 300 kopii do uzytkownikow Internetu, lacznie ok. 1200-1500kB przesylane siecia. Po dojsciu na miejsce, ten jeden list zajmie we wszystkich skrzynkach pocztowych lacznie ok. 2.4MB. Jesli teraz pomnozymy to przez 50 listow dziennie... A nie jest to jedyna lista o takim natezeniu ruchu.

Jesli natomiast dystrybucja odbywa sie za pomoca systemu news, to siecia przesylana jest jedna kopia listu od jednego serwera news do drugiego, a ze serwerow news w Polsce mamy okolo 20, przeslane zostanie okolo 80kB i tyle tez miejsca zajmie to lacznie na dyskach wszystkich tych serwerow. Odpadaja tez problemy z poczta odbijajaca sie od przepelnionych skrzynek poszczegolnych subskrybentow listy, nieistniejacych lub zmienionych adresow, wypisywaniem sie na czas wakacji, zapisywaniem po powrocie, itp. itd. Latwiej tez w newsach czytac listy posortowane wedlug tematu, a nie daty otrzymania (i nie skakac z tematu na temat gubiac po drodze watek). Mozna tez zawsze wrocic do artykulu juz przeczytanego i 'skasowanego' (bo serwery usuwaja stare artykuly dopiero po ok. 7-14 dniach), albo po prostu zajrzec do nowej grupy, nie zapisujac sie do niej, by zobaczyc o czym toczy sie w niej dyskusja i czy jest to interesujace.


Hierarchia i znaczenie grup pl.*

Oprocz swej podstawowej funkcji, a wiec forum do dyskusji na najrozniejsze tematy, newsy zastepuja takze listserwery w dystrybucji niektorych "list dyskusyjnych", czy tez komputerowych czasopism rozpowszechnianych takze wlasnie za pomoca listerwerow. Aby wszystko bylo jasne, znajduje to zwykle odzwierciedlenie w nazwie grupy news:


  pl.gazety.*    - Dystrybucja periodykow komputerowych.  Sa to grupy
                   dzialajace 'w jedna strone', tzn. od redakcji do
                   czytelnikow, poprzez listserwera i news.  Dlatego
                   ustawione sa jako 'moderowowane', gdyby jednak komus
                   wpadl do glowy pomysl, by do grupy takiej cos wyslac,
                   list ten trafi na adres redakcji.

  pl.listserv.*  - juz istniejace grupy e-mail, ktore zostaja rownolegle
		   umieszczone w news. Nazwa grupy pochodzi w 'prostej
		   linii' od nazwy listy dyskusyjnej.  Kazdy list
		   wyslany przez subskrybentow listy dyskusyjnej trafia
		   do grupy newsowej i odwrotnie - kazdy artykul
		   wyslany poprzez news trafi takze do wszystkich
		   subskrybentow listy dyskusyjnej. "Kazdy", z drobnym
		   wyjatkiem.  Aby uniknac zalewania list dyskusyjnych
		   strumieniem dyskusji nie zwiazanych z tematyka listy
		   (a tak sie dzieje zwykle z kazda dyskusja powyzej
		   kilkunastu listow na ten sam temat), artykuly wyslane
		   jednoczesnie do kilku grup news (tzw. cross-posting)
		   nie sa w ogole przekazywane do bramki news->mail.
		   Czytajac newsy, mozna sie zabezpieczyc przed zalewem
		   artykulow "off-topic" poprzez odpowiedni kill-file,
		   co w przypadku listy dyskusyjnej nie ma niestety
		   miejsca, stad to ograniczenie.  W przypadku roznych list
		   limity te sa rozne (od 1 do 3 grup), ale istnieja
		   praktycznie we wszystkich takich grupach.

		   Grupy te sa pewna zaszloscia historyczna. Nie sa
		   tworzona zadne nowe grupy w tej hierarchii, a stare
		   (juz istniejace) sa obecnie przenoszone sukcesywnie
		   do innych hierarchii.

  pl.*           - Cala reszta, burzliwie sie rozwijajaca.  Sa to grupy, ktore
                   istnieja jedynie w newsach (lub najpierw powstaly w
                   newsach, ew. potem zostaly polaczone z lista dyskusyjna).
                   W 1996 roku bylo ich ok. 30, ale ciagle przybywa nowych.
                   W maju 1997 - 90, na poczatku 1999 - ponad 170.  Calosc
                   hierarchii dzielona jest dalej, m.in. na:

      pl.comp.*    - Wszystko, co sie tyczy komputerow, oczywiscie w
                     odpowiednich podgrupach.

      pl.internet.* - Dyskusje/komunikaty zwiazane z funkcjonowaniem
                     i wykorzystaniem Internetu.

      pl.hum.*     - Hierarchia dla humanistow.  Miejsce na tematy odlegle
                     od komputerow tak bardzo, jak poezja, literatura, takze
                     filozofia i inne nauki.

      pl.misc.*    - Roznosci nie mieszczace sie w innych kategoriach.

      pl.news.*    - Grupy poswiecone samym newsowm, a wiec grupy dla
                     administratorow news oraz grupy poswiecone dyskusji
                     o usenet news, zakladaniu nowych grup, itp.

      pl.ogloszenia.*
      pl.praca.*   - Ze wzgledu na brak mozliwosci umieszczenia gdzie indziej,
                     sa to "glowne" podhierarchie.  pl.praca, jak sama
                     nazwa wskazuje, dotyczy ogloszen i dyskusji o pracy,
                     pl.ogloszenia - innych ogloszen roznego typu
                     (np. sprzedam, kupie, inne).

      pl.rec.*     - Polski odpowiednik hierarchii rec.* (rec - od recreation).
                     Grupy zwiazane z rozrywka, roznymi hobby, itp. itd.

      pl.sci.*     - Odpowiednik hierarchii sci.* - grupy o tematyce
                     naukowej, jak np. medycyna, chemia, fizyka itp.
                     Raczej na nauki scisle (humanistyczne w pl.hum.*), ale 
                     czasem trudno zakwalifikowac cos dobrze.

      pl.soc.*     - Odpowiednik hierarchii soc.* - a wiec zajmujacej sie
                     tematami spolecznymi, choc nie tylko.
Istnieja takze inne podhierarchie, takie jak pl.rec.gry, itp., ktorych nazw tlumaczyc nie trzeba.

Zasieg grup pl.*

Pierwsze grupy pl.* powstaly w lipcu 1994, a wiec w porownaniu z reszta usenetu, sa to grupy dosc "mlode", docieraja juz jednak do wszystkich serwerow news w Polsce (i nie tylko). Dodatkowo z serwerow news.ict.pwr.wroc.pl i news.nask.pl posylane sa do Oslo w Norwegii (news.uio.no) oraz USA (news.apk.net), a stamtad dalej po USA i do Niemiec (ostatnio pojawily sie takze w Australii i Kanadzie!!!). Serwery news.nask.pl, news.uw.edu.pl i news.ict.pwr.wroc.pl wysylaja je wraz z innymi grupami do swoich zagranicznych partnerow (USA, Szwecja, Norwegia). Serwer news.icm.edu.pl wysyla je takze do Niemiec, Czech i USA, wspolnie z glownymi hierarchiami BIG8 i innymi. W razie potrzeby (lub checi) otrzymywania grup pl.* poza Polska nalezy skontaktowac sie z administratorem ktoregos z serwerow news juz otrzymujacych pl.*, z prosba, by zaczal grupy te wysylac. Na dobry poczatek warto zajrzec (poprzez news lub WWW) do artykulu 'usenet/pl-hierarchy' wysylanego, takze co miesiac, do grup news pl.answers, pl.news.admin, soc.culture.polish, news.admin.hierarchies i news.answers, a opisujacego jak powinna wygladac konfiguracja serwera otrzymujacego grupy pl.* poza Polska (jest on takze dostepny przez ftp: ftp://ftp.ict.pwr.wroc.pl/pub/faq-pl/news-pl-new-site-faq.1, www: http://www.usenet.pl/doc/news-pl-new-site-faq.html oraz w archiwum RTFM i jego mirrorach).

Istniejace dystrybucje news w Polsce

Ponizsze nazwy moga wystapic w polu 'Distribution:', i sa respektowane przez serwery news, ograniczajac w ten sposob zasieg wysylanego artykulu do pojedynczej organizacji, instytutu, miasta, itp. (W dalszym ciagu prosze o uzupelnienia). Dane te mozna umiescic w pliku 'distributions' serwera, pamietajac jednak, ze opis dystrybucji musi sie zmiescic w jednej linii.
pl       Polska
pl-news  Polska, wylacznie news (artykul nie trafia z news na e-mailowe
         listy dyskusyjne)

krakow   nie wychodzi poza Krakow (galaxy, cyfronet)
lodz     Lodz
torun    nie wychodzi poza Torun (mat, cc)
warszawa Warszawa
wroc     Wroclaw (sun1000.pwr, news.ict.pwr)

agh      Akademia Gorniczo-Hutnicza, Krakow (galaxy)
cyfronet nie wychodzi poza Krakow (galaxy, cyfronet)
fuw      Wydzial Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego (news.uw)
lodzman  Lodzka siec miejska
mim      Wydzial Matematyki Informatyki i Mech. Uniw. Warszawskiego (mimuw)
mimuw    Wydzial Matematyki Informatyki i Mech. Uniw. Warszawskiego (mimuw)
ochota   Warszawa, kampus Ochota (news.uw, news.icm, news.mimuw)
pwr      Politechnika Wroclawska (sun1000, news.ict)
umk      Uniwersytet Mikolaja Kopernika w Toruniu (mat,cc)
uw       Uniwersytet Warszawski (news.uw)

local    Lokalny serwer news (artykul nie wychodzi do zadnego innego serwera)

...

Sposob dystrybucji grup pl.*

Grupy pl.* jeszcze do niedawna rozchodzily sie glownie po Polsce, mniej wiecej zgodnie z tym, jak rozchodza sie wszystkie newsy (ale niezupelnie). W tej chwili poprzez polaczenia do USA, Niemiec, Szwecji i Norwegii wydostaja sie na caly swiat i sa juz obecne np. w Niemczech, USA (np. na uunet.uu.net) czy Australii. Ponizej znajduje sie mapka 'polaczen' serwerow news w Polsce. Mapka ta dostepna jest wylacznie w wersji HTML artykulu, gdyz poprzednia wersja ASCII sie nieco zdezaktualizowala. Byc moze jednak pojawi sie tu za jakis czas.

[GIF - Mapka polaczen serwerow news w Polsce]

Na powyzszej mapce (tylko w wersji HTML tego FAQ) nie sa zaznaczone wszystkie serwery news - pozostale serwery w Warszawie z reguly biora newsy z news.nask.pl, inne serwery (komercyjne serwery poza Warszawa) - roznie.

Przedstawione tutaj mapki rozchodzenia sie news zostaly przygotowane przez Andrzeja Borta na poczatku marca 1998, na podstawie plikow konfiguracyjnych uzyskanych z wiekszosci serwerow news. Niestety, nie wszystkie serwery odpowiedzialy na pytanie o swoja konfiguracje, wiec na mapkach tych nie ma serwerow w Lodzi (uzyskuje artykuly z NASK, z Wroclawia oraz z poznanskiego serwera news.amu.edu.pl), drugiego serwera w Poznaniu (uzyskujacego newsy z Lodzi i Wroclawia), Szczecina (feed z Poznania) oraz Opola (feed z Wroclawia). Nieco wiecej informacji na temat tych map znajduje sie w pliku HTML z ich opisem oraz na osobnej stronie wyjasniajacej zastosowane skroty nazw. Rezczywisty uklad polaczen zdazyl sie takze nico zmienic ze wzgledu na rozwoj sieci POL-34, a kolejne spore zmiany sa (lub byly) planowane na kwiecien 1999.

Polaczenia polskich serwerow z serwerami zagranicznymi przedstawione sa ponizej:

[GIF - Mapka polaczen polskich serwerow news z
serwerami za granica]


Adresy serwerow news w Polsce

nazwa      Pelny adres komputera  Nazwa dopisywana w      Miejsce, oraz kto
na mapce   (np. dla NNTPSERVER)   polu 'Path:'            moze czytac news.

usl news.us.edu.pl news.cto.us.edu.pl Katowice gli news.polsl.gliwice.pl polsl.gliwice.pl Gliwice cyf news.cyf-kr.edu.pl news.cyf-kr.edu.pl Krakow agh news.agh.edu.pl news.agh.edu.pl Krakow lub news.lublin.pl lublin.pl * Lublin torun news.man.torun.pl news.man.torun.pl * Torun mat.torun news.mat.uni.torun.pl mat.uni.torun.pl * Torun,Bydg.,Olsztyn sun1000 news.pwr.wroc.pl pwr.wroc.pl Wroclaw,Opole,J.Gora ict news.ict.pwr.wroc.pl ict.pwr.wroc.pl * Wroclaw,Opole,J.Gora poz news.man.poznan.pl rose.man.poznan.pl Poznan,Zielona Gora amu news.amu.edu.pl news.amu.edu.pl Poznan,Z.Gora,Szczecin szczecin news.man.szczecin.pl news.man.szczecin.pl Szczecin task news.task.gda.pl news.task.gda.pl * Gdansk i okolice pg sunrise.pg.gda.pl sunrise.pg.gda.pl Gdansk i okolice Lodz news.man.lodz.pl news.man.lodz.pl Lodz pdi news.pdi.lodz.pl pdi.lodz.pl Lodz, PDI icm news.icm.edu.pl news.icm.edu.pl Warszawa/Ochota uw news.uw.edu.pl uw.edu.pl Warszawa/UW nask news.nask.pl news.nask.pl Zarejestrowane domeny sgh news.sgh.waw.pl sgh.waw.pl Warszawa, sgh.waw.pl mimuw news.mimuw.edu.pl mimuw.edu.pl Okolice MIMUW (Warsz) coi news.coi.pw.edu.pl gemini.coi.pw.edu.pl Warszawa, WARMAN zwieracz zwieracz.pse.pl zwieracz Warszawa (fido.*: +) tpsa news.tpi.pl news.tpi.pl + *.tpnet.pl netia news.internetia.pl news.internetia.pl *.inetia.pl onet news.onet.pl news.onet.pl + Onet.pl SA, tpnet.pl cu2000 news.cuprum.com.pl cuprum.com.pl Lubin/Cuprum 2000 ipartners news.ipartners.pl news.ipartners.pl + klienci IPartners wariat news.apk.net news.apk.net + pl.* dla wszystkich
* Oznacza serwery udostepniajace lokalne grupy oraz pl.* WSZYSTKIM (bez tpnet.pl). + Oznacza serwery udostepniajace lokalne grupy oraz pl.* WSZYSTKIM, ale wylacznie w trybie 'READ-ONLY' (i z wyjatkiem *.tpnet.pl).
news.icm.edu.pl udostepnia newsy uzytkownikom z instytucji akademickich/naukowych w Warszawie. W celu uzyskania dostepu nalezy skontaktowac sie emailem na odpowiedni adres po przeczytaniu strony http://news.icm.edu.pl/dostep.html. Ponadto z serwera tego moga korzystac takze inni uzytkownicy (np. firmy ISP, czy firmy podlaczone do POLPAK-T), lecz wymaga to uzyskania wczesniejszej zgody administratorow sunsite.icm.edu.pl (podobnie zreszta jest z innymi serwerami news w Polsce). Nalezy tez pamietac, ze zasady dostepu dla instytucji innych niz akademickie to mozna rzec "dostep goscinny" i w kazdej chwili moga ulec zmianie. Wiecej informacji na temat dostepu do tego serwera znajduje sie pod adresem http://news.icm.edu.pl/.

Komputer news.nask.pl (info.nask.pl) udostepnia newsy (wszystkie grupy) wszystkim komputerom zarejestrowanym w domenach warszawskich, oraz tych miast, ktore nie maja wlasnego serwera news, a ktorych domena jest "zarejestrowana" na nim. Prosby o taka rejestracje nalezy zglaszac na adres usenet@news.nask.pl. Oczywiscie, jesli inny serwer jest blizej, nalezy najpierw zglosic sie do odpowiedniego administratora (adres: usenet@ADRES.SERWERA.NEWS lub news@ADRES.SERWERA.NEWS). Ze wzgledu na znaczne obciazenie serwera nie pozwala on na dostep z adresow nie zarejestrowanych na nim.

Serwer zwieracz.pse.pl oprocz udostepniania wszystkim grup pl.* do czytania i wysylania, pozwala takze czytac zbramkowane lokalnie w hierarchii fido.* konferencje FIDONetu.

Pelna lista serwerow news w Polsce, wraz z adresami administratorow, znajduje sie w `Polskich Zasobach Sieciowych' dostepnych m.in. jako pelna wersja PZS we Wroclawiu (http://www.ict.pwr.wroc.pl/pzs/pzs.html) (calosc), a dokladniej fragment PZS dotyczacy newsow, a takze wersja PZS w Warszawie oraz w Krakowie

Adresy innych serwerow news poza Polska, na ktorych dostepne sa grupy pl.* mozna znalezc w FAQ po angielsku dla administratorow serwerow news poza Polska, umieszczonym pod adresem http://www.usenet.pl/doc/news-pl-new-site-faq.html, oraz w grupach news.answers, news.admin.hierarchies, pl.answers i pl.news.admin


Spis grup news polaczonych z e-mailowymi listami dyskusyjnymi

Grupa news             Lista dyskusyjna                 Zasieg  mail2news/news2mail

pl.biznes.wgpw gielda$plearn.edu.pl world *# ict pl.comp.dtp.tex.gust(m) gust-l$man.torun.pl world m*# ict pl.comp.objects * objects$sprocket.ict.pwr.wroc.pl world *# ict pl.comp.pecet * pecet$man.lodz.pl world Lodz pl.comp.security * security$sprocket.ict.pwr.wroc.pl world *# ict pl.comp.os.linux * linux$sprocket.ict.pwr.wroc.pl world *# ict pl.comp.os.os2 os2$man.lodz.pl world Lodz pl.comp.os.winnt winnt$man.lodz.pl world Lodz pl.comp.sys.atari ataripl$piwo.bl.pg.gda.pl world * zwieracz pl.comp.sys.sun.admin pl-sun-admins$icm.edu.pl world *# ict pl.comp.tlumaczenia(m) tlumaczenia$mimuw.edu.pl world m*# ict pl.irc irc-pl$mimuw.edu.pl world mimuw pl.listserv.dziennikarz dziennikarz$ia.pw.edu.pl world *# ict pl.listserv.plotki plotki$ia.pw.edu.pl world *# ict pl.listserv.polip * polip$man.lodz.pl world *# ict pl.listserv.polwro polwro$plearn.edu.pl world *# ict pl.listserv.chomor-l chomor-l$pluton.pol.lublin.pl -- wstrzymana -- pl.listserv.poland-l poland-l$ubvm.cc.buffalo.edu umk Torun pl.misc.militaria * militaria$uci.agh.edu.pl world *# galaxy pl.misc.telefonia.gsm gsm-l$usk.pk.edu.pl world *# ict pl.rec.fantastyka.sf-f sf-f$uci.agh.edu.pl world *# galaxy pl.rec.foto ? world Poznan pl.rec.hihot hihot$pluton.pol.lublin.pl world *# galaxy pl.rec.paralotnie paralotnie$sunsite.icm.edu.pl world *# ict pl.rec.radio.amatorskie(m) hams-pl$tahoe.ict.pwr.wroc.pl world *# ict pl.rec.travel tramp$plearn.edu.pl world *# ict pl.regionalne.wroclaw wroclaw$plearn.edu.pl world *# ict pl.soc.polityka polityka$mimuw.edu.pl world mimuw pl.soc.religia * religia$uci.agh.edu.pl world *# galaxy pl.sci.chemia chem-l$plearn.edu.pl world *# ict pwr.listserv.email-d email-d$plearn.edu.pl pwr *# ict pwr.listserv.pryzmat pryzmat$plearn.edu.pl pwr *# ict pwr.announce pwr-announce$sprocket.ict.pwr... pwr *# ict umk.net-l net-l$vm.cc.uni.torun.pl umk Torun umk.scce-l scce-l$vm.cc.uni.torun.pl umk Torun
`*' Przy nazwie bramki oznacza, ze przenosi ona poprawnie naglowki MIME, konieczne przy pisaniu listow/artykulow z polskimi znakami diakrytycznymi (mowiac po ludzku - z ogonkami). `*' przy nazwie listy oznacza, ze naglowki te przenosi takze listserver obslugujacy liste.

`#' przy nazwie bramki oznacza, ze bramka wprowadza specjalnie opoznienie w przesylaniu newsow na liste dyskusyjna, co ma za zadanie pozwolic na zadzialanie odpowiednich control-messages kasujacych spamy zanim przedostana sie one z newsow na liste. Opoznienie to zwykle jest rzedu 1-3h.

`(m)' przy nazwie grupy oznacza, ze jest ona moderowana, tzn. listy na nia trafiaja dopiero po zaakceptowaniu ich przez moderatora listy. `m' przy nazwie bramki oznacza, ze w taki sam sposob skonfigurowana jest sama lista dyskusyjna. Nie nalezy sie wiec niecierpliwic, gdy wyslany list nie pojawia sie od razu, lecz np. dopiero nastepnego dnia. Moze tez sie zdarzyc, ze w ogole zostanie odrzucony, gdy moderator uzna, ze nie odpowiada on tematyce listy/grupy.

W razie zauwazenia jakiejs `awarii', np. braku artykulow w news pomimo ich pojawiania sie na liscie dyskusyjnej, albo braku artykulow na liscie mimo ich pojawiania sie w news-ach, a takze innych nieprawidlowosciach, nalezy poinformowac wlasciciela listy lub administratora serwera news, wymienionego jako gateway (albo obu).


Spis dziennikow i innych 'gazet' komputerowych rozprowadzanych przez news

Grupa news            Adres odpowiednika emailowego  Zasieg    mail2news

pl.gazety.dyrdymalki (zbigniew#engin.umich.edu) world ict pl.gazety.gazeta gazeta#poniecki.berkeley.edu world ict pl.gazety.donosy donosy#fuw.edu.pl world ict
Powyzsze grupy ustawione sa jako 'moderowane'. Jako adres moderatora ustawiony jest adres kontaktowy redakcji. Serwery news powinny miec natomiast ustawione w pliku 'moderators':
    pl.*    %s@usenet.pl
Oznacza to, ze na przyklad 'moderatorem' grupy pl.gazety.donosy jest pl-gazety-donosy#usenet.pl. Poczta wyslana na ten adres trafi z cala pewnoscia do redakcji.


Gdzie znalezc zrodla CNEWS, INN, NNTP, TIN, NN, TRN i ich FAQ

(prosze o uzupelnienia (najlepiej jako URLe) - bo zapewne kopie tych pakietow sa dostepne przez ftp i w Warszawie, i w Krakowie, i w innych wiekszych miastach)

Serwery (i rzeczy z nimi zwiazane):

innd 1.7:
ftp://ftp.pwr.wroc.pl/pub/infosystems/news/ (inn1.7*)
ftp://ftp.isc.org/isc/inn/ (inn1.7.tar.Z)
ftp://ftp.uu.net/networking/news/nntp/inn/ (inn1.7.tar.gz)
INN FAQ:
news:news.software.nntp, news:news.answers
ftp://rtfm.mit.edu/usenet/news.software.nntp/ (INN_FAQ*)
http://www.ict.pwr.wroc.pl/doc/faq.html
nntp: (nie mylic z INND, choc numer wersji jest podobny! :) )
ftp://ftp.uu.net/networking/news/nntp/nntp.1.5.11.tar.Z
mail2news:
rsalz@uunet.uu.net - nalezy uzyskac zrodla od autora, gdyz jest to na razie (ciagle) wersja beta pakietu. Nieco zmodyfikowana wersje, przystosowana do rozpoznawania i przepuszczania naglowkow MIME, mozna uzyskac piszac na adres tsurmacz##adm.usenet.pl.
auto-faq:
ftp://ftp.novia.net/~pschleck/auto-faq/ - Wersja 3.3
Informacje na temat auto-faq mozna znalezc pod adresem http://www.novia.net/~pschleck/auto-faq/

Czytniki:

tin:
ftp://ftp.onet.pl/pub/unix/tin
ftp://ftp.ict.pwr.wroc.pl/pub/nettools/tin-1.22.tar.gz
ftp://ftp.uu.net/networking/news/readers/tin/tin.tar.gz
ftp://ftp.uci.agh.edu.pl/pub/network/news/tin.1.22.tar.gz

Aktualna wersja programu tin jest tin1.3b4 (wersja beta) oraz kolejne wersje beta oznaczane np. 961001, 961010, 970320 itd. Mimo tego, ze "beta", wart jest on polecenia, gdyz poprawinych jest wiele bledow z wersji 1.22, m.in. zaostrzono kryteria sprawdzania pola From:, na liniach modemowych tin nie wylacza parametru 'crtscts', potrafi wyswietlac poprawnie polskie znaki diakrytyczne i wstawiac odpowiednie naglowki MIME przy wysylaniu listow z polskimi znakami i wiele innych. Wersje beta potrafia takze wyswietlac newsy kolorowo (pod warunkiem, ze terminal obsluguje odpowiednie kody ANSI - np. konsole linuxow, colorxterm, wintern (irix), itp.), wyrozniajac w ten sposob np. tekst cytowany, sygnaturki, naglowki, _podkreslenia_, *wyroznienia*, itp.

trn:
ftp://ftp.uu.net/networking/news/readers/trn/trn.tar.gz
X Windows:
ftp://ftp.uci.agh.edu.pl/pub/network/news/xvnews.tar.gz
MS Windows:
ftp://ftp.forteinc.com/pub/forte/free_agent/fagent10.zip Free Agent 1.0
... (archiwum uunet) oraz jego mirror na serwerze ftp.pwr.wroc.pl (katalog /pub/infosystems/news/).
Do czytania news mozna takze uzywac przegladarek www takich jak Netscape lub MS Explorer, jednak nie jest to wyjscie godne polecenia, gdyz obsluga systemu usenet news w tych programach jest bardzo uboga i brak im wielu podstawowych funkcji, takich jak np. killfile, czyli mozliwosc filtrowanaia nie chcianych artykulow, a takze wiele wersji tych programow nie przestrzega protokolu NNTP, `atakujac' serwery news i usilujac laczyc sie i rozlaczac, co moze w skrajnych wypadkach powodowac zaklocenia pracy serwera i odciecie przez administratora dostepu do news komputerom, z ktorych program ten byl uruchamiany. Poza tym zarowno MSIE jak i Netscape w wersjach ponizej 3.0 nie powinny byc w ogole uzywane, jesli wysylane/czytane sa artykuly zawierajace polskie znaki diakrytyczne, gdyz stare wersje nie potrafia poprawnie skonfigurowac fontow ani tez poprawnie wyslac naglowkow MIME takich listow. Wiecej informacji na temat konfigurowania czytnikow news w celu poprawnej obslugi polskich znakow diakrytycznych mozna znalezc na Polskiej Stronie Ogonkowej (http://www.agh.edu.pl/ogonki/), mozna tez na te tematy podyskutowac w grupie pl.comp.ogonki. Czesc informacji zawarta jest takze w FAQ grupy pl.test, dostepnego takze w wersji tekstowej na serwerach WWW


Jak tworzyc nowe grupy

Procedura tworzenia nowych grup jest w trakcie stalego udoskonalania, ponizej jednak znajduja sie zasady obowiazujace obecnie. Nie jest to jeszcze do konca sformalizowane, tak jak nalezy, istnieja jednak pewne reguly, do ktorych nalezy sie dostosowac. Mozna tez oczywiscie w grupie pl.news.nowe-grupy zaproponowac ich poprawienie.

Stosowana obecnie procedura polega na napisaniu artykulu z propozycja nowej grupy do pl.news.nowe-grupy i wysluchaniu reakcji innych na te propozycje. Artykul taki powinien miec w polu 'Subject:' wpisane "PROPOZYCJA: nowa grupa pl.xxx.yyyyyy", a w tresci krotki opis, o czym w grupie tej mialaby toczyc sie dyskusja, jednolinijkowy opis, ktory potrzebny jest w momencie tworzenia grupy, ew. takze propozycje innych nazw grupy, jesli zaproponowana nazwa nie jest oczywista. Poniewaz propozycja ta jest WSTEPNA, przez pare dni moze toczyc sie dyskusja na temat nazwy grupy, tematyki itp. Jest to tzw. RFD, czyli Request For Discussion i najlepiej, gdy list taki zostanie utworzony z wzorca zamieszczonego w czwartej czesci FAQ.

Gdy juz wszystko jest ustalone, (i dopiero wtedy, a nie wczesniej) autor propozycji powinien jeszcze raz upewnic sie, ze nie ma zadnych watpliwosci co do danych potrzebnych do powstania grupy, a nastepnie wypelnic szablon glosowania nad zalozeniem nowej grupy (dlatego dobrze jest juz propozycje RFD wyslac w takiej postaci). Szablon ten znalezc mozna w czwartej czesci tego FAQ, a takze pod adresem http://www.usenet.pl/doc/news-pl-faq.4.htpl i wyslac go emailem na adres cfv##usenet.pl.

Jezeli list, przeslany przez autora pomyslu powstania grupy na adres cfv#usenet.pl, zawiera poprawnie wypelnione wszystkie dane, w niedlugim czasie od jego otrzymania zostanie rozpoczete glosowanie. Propozycje niepelne lub bedace w trakcie dyskusji wracaja do grupy pl.news.nowe-grupy. Glosowanie polega na rozeslaniu do grup pl.news.nowe-grupy oraz moderowanej grupy pl.announce.newgroups listow o temacie "CFV1: pl.xxx.yyy.zzz (glosowanie)", gdzie pl.xxx.yyy.zzz jest oczywiscie nazwa proponowanej grupy. Glosowanie ma na celu sprawdzenie jakie jest zainteresowanie grupa i czy powstanie grupy nie budzi wyraznych sprzeciwow ze strony innych uzytkownikow usenet news. Oczywiste jest, ze nie sa i nie beda zakladane grupy sprzeczne z prawem lub niezgodne ze stosownymi RFC, a ostateczna decyzja dotyczaca zalozenie grupy nalezy do osoby, ktora wysyla komunikat tworzacy grupe.

Oprocz wspomnianych wczesniej dwoch grup, list taki moze zostac rozeslany takze do innych grup, gdzie moze znalezc sie wiele osob zainteresowanych jej powstaniem (nie wiecej niz 6, wliczajac w to pl.announce.newgroups i pl.news.nowe-grupy), oraz na rozne listy dyskusyjne. Glosowanie trwac musi co najmniej tydzien, nie powinno byc tez dluzsze niz ok. 2-3 tygodnie. Jego dokladny czas trwania ustala autor propozycji powstania grupy.

List CFV (jest to skrot od "Call For Votes") zawiera wszystkie informacje dotyczace glosowania, poniewaz jednak zwykle sa one takie same, ponizej znajduje sie skrocony opis jak to wyglada.

Wszystkie glosy oddawac nalezy osobiscie za pomoca poczty elektronicznej, piszac na adres podany liscie rozpoczynajacym glosowanie (bedzie to z pewnoscia adres w domenie lub poddomenie @usenet.pl) Glosy oddane w inny sposob sa uznawane za niewazne. Kazdy oddany glos musi zawierac 2 istotne linijki tekstu. Pierwsza, to identyfikator glosowania. Jest to zwykle tekst postaci '<CFV-xxxx>', pozwalajacy zidentyfikowac ktorego glosowania dotyczy list, jako ze glosowan tych moze byc kilka jednoczesnie. Druga wazna linijka tekstu, to sam glos. Musi on wyraznie stwierdzac, czy osoba glosuje ZA powstaniem grupy, czy PRZECIW, oraz zawierac nazwe grupy. Dokladna regula jest taka: Linia ta powinna zaczynac sie fraza "Glosuje", "Glosuje" (w tym drugim przypadku w slowie tym sa polskie znaczki diakrytyczne - l z kreska i e z ogonkiem - dopuszczalne jest kodowanie 8bit lub Quoted-Printable) lub "I vote", nastepnie musi wystapic jedno ze slow ZA, PRZECIW, WSTRZYMUJE SIE, YES, NO, ABSTAIN, a nastepnie nazwa grupy - pl.xxx.yyy.zzz. Pozostale slowa w linii sa ignorowane. A wiec oddany glos moze wygladac nastepujaco:

        <CFV-xxx.yyy.zzz>
                Glosuje ZA powstaniem grupy pl.xxx.yyy.zzz
Glos moze zawierac polskie znaki diakrytyczne, moze tez byc napisany `polskawo', moze byc zakodowany jako 8bit lub Quoted Printable. Nie mozna natomiast uzywac do glosowania kodowania BASE64, gdyz chociaz moze byc ono poprawne z technicznego punktu widzenia, to program liczacy glosy nie jest w stanie z nim sobie poradzic i glos nie zostaje rozpoznany. Glos musi zawierac pelne imie i nazwisko osoby glosujacej -- najlepiej w naglowku From:, a jesli z jakichs wzgledow dane tam wystepujace nie sa poprawne, to w tresci listu, w sposob podany w CFV (tak, aby automat liczacy glosy mogl to automatycznie rozpoznac).

Po wyslaniu glosu, w ciagu ok. 24 godzin powinna nadejsc odpowiedz od programu liczacego glosy (w weekendy dluzej :-) ), potwierdzajaca jak glos zostal rozpoznany. Jezeli cos jest nie tak, mozna zaglosowac ponownie -- liczy sie ostatni oddany glos. List zawierajacy CFV zostaje ponownie wyslany mniej wiecej w polowie glosowania jako `CFV2', aby przypomniec, ze glosowanie ciagle jeszcze trwa. List ten zawiera takze podsumowanie kto oddal do tej pory wazne glosy, jednak bez ujawniania ich tresci.

Po uplynieciu terminu zbierania glosow, sa one wszystkie liczone, a wyniki glosowania, wraz z lista osob i informacja o tym, jak kazda z nich glosowala, wysylane sa do grup pl.news.nowe-grupy oraz pl.announce.newgroups. Do utworzenia nowej grupy wymagane jest obecnie, by liczba glosujacych ZA byla co najmniej o 50 wieksza od liczby osob glosujacych PRZECIW (do 31.12.1998 wymagane bylo 25 glosow roznicy), a ponadto glosy ZA musza stanowic co najmniej 2/3 waznych glosow. Jezeli grupa nie zostanie przeglosowana, nastepna propozycja powstania grupy o podobnej tematyce lub charakterze nie powinna sie pojawic wczesniej niz miesiac po ogloszeniu wynikow i dopiero po ponownym przedyskutowaniu tej propozycji w grupie pl.news.nowe-grupy. Jezeli natomiast podane warunki warunki zostaly spelnione, to po kilku dniach, przeznaczonych na ewentualna weryfikacje wynikow oraz przygotowanie techniczne powstania grupy, grupa zostaje utworzona.

Jest to dokonywane poprzez wyslanie odpowiedniego `control message', tworzacego nowa grupe na wszystkich serwerach news, ktore otrzymuja grupy pl.* (w Polsce i na calym swiecie).

Jesli natomiast ma to byc grupa lokalna - utworzyc ja moze administrator lokalnego serwera news, bez ogladania sie na inne serwery i bez stosowania zasad opisanych powyzej. Sluzy do tego komenda `ctlinnd newgroup nazwa.grupy y'. Wowczas wazne jest takze to, by zadbac o to, by w plikach `distrib.pats' oraz `newsfeeds' znalazly sie odpowiednie linie, gwarantujace ze grupa nie bedzie `wyciekala' na inne serwery.

Dla porzadku, procedura zakladania grupy pl.* jest nastepujaca:

  1. Inicjator proponuje nowa grupe na lamach pl.news.nowe-grupy oraz ew. innych grup, ktore tematycznie zwiazane sa z proponowana grupa i gdzie moga znalezc sie osoby zainteresowane powstaniem takiej grupy. Propozycja zawierac powinna proponowana nazwe grupy, krotki, jednolinijkowy (max. ok. 40 znakow), opis tematyki grupy, nieco dluzszy opis zawierajacy informacje dla kogo to i po co (kilka zdan), pole Followup-To: pl.news.nowe-grupy, a `Subject' takiej propozycji powinien wygladac nastepujaco:
            Subject: PROPOZYCJA: pl.proponowana.nazwa.grupy
    
  2. Nastepuje dyskusja, zostaje ustalona ostateczna nazwa, tematyka grupy, oraz jej jednolinijkowy opis, itp. itd. (UWAGA! Na tym etapie propozycja nie powinna byc wysylana do grupy pl.announce.newgroups, gdyz jest to grupa moderowana sluzaca wylacznie do oglaszania CFV i informacji o nowych grupach. Wysylajac do innych grup moderowanych takze nalezy sie liczyc z tym, ze list moze zostac odrzucony przez moderatora).
  3. Autor propozycji na adres cfv#usenet.pl wysyla wypelniony szablon rozpoczecia glosowania (mozna go znalezc w czesci czwartej tego FAQ pod adresem http://www.usenet.pl/doc/news-pl-faq.4.htpl), zawierajacy OSTATECZNA wersje nazwy grupy oraz jej tematyki i opisu.
  4. Po jakims czasie rozpoczyna sie glosowanie. Naplywaja e-mailem glosy poparcia lub dezaprobaty. Po zakonczeniu glosowania pojawia sie list z ich wynikami. Jesli z glosowania wyniknie, ze grupa ma powstac (zgodnie z warunkami ogloszonymi w CFV), to do grup pl.news.nowe-grupy i pl.announce.newgroup zostaje przeslany list zawierajacy:
Na wczesniejszych etapach dyskusji NIE NALEZY pisac listow z prosba o zalozenie grupy lub niecierpliwiacych sie, kiedy grupa powstanie. Nie nalezy tez listow na ten temat wysylac do grupy pl.news.admin, gdyz od czasu powstania pl.news.nowe-grupy jest to grupa sluzaca WYLACZNIE do dyskusji na tematy techniczne dotyczace serwerow news. Nie nalezy tez glosowac wysylajac listy do jakichkolwiek grup news, gdyz sluza ona jedynie do wstepnej dyskusji nad celowoscia powstania grupy oraz ustalenia ostatecznej nazwy, ktora najlepiej odda sens nowej grupy. Jedynie glosy wyslane na adres podany w ogloszeniu CFV (Call for Votes) i wysylane w odpowiedzi na to ogloszenie sa uznawane jako decydujace o powstaniu grupy.

I na koniec jeszcze raz apel - dla wlasnego dobra (objawiajacego sie szybkim pojawianiem sie nowych grup) przestrzegajmy tych zasad. Jesli rusza lancuszek listow mowiacych "jestem ZA", a jeszcze nie wiadomo, jaka ma byc nazwa grupy lub trwa ozywiona dyskusja nad innymi aspektami powstania grupy i nie za bardzo wiadomo, za czym sie glosuje, to nie dziwmy sie pozniej, ze powstanie grupy sie opoznia.

Wymyslajmy takze sensowne opisy grup, szczegolnie te jednolinijkowe. Nie kazda grupa musi miec w opisie "Wszystko o...", "Wszystko na temat...", a ostatnio takze "Forum dyskusjyjne takich a siakich...", "Grupa dla...", "Dyskusje o...", itd., itp. Po pierwsze wyglada to kiepsko, po drugie - czytniki news zwykle obcinaja takie opisy od konca, moze sie wiec okazac, ze wszystkie opisy grup na ekranie pokazywane sa jako "Wszystko na tem" i na tym sie urywaja...


Dlaczego nie ma i nie bedzie grup pl.alt.*?

Dlatego, ze tego sie nie da fizycznie zrobic. Grupy `alt.*' z zalozenia sie alternatywna hierarchia news, w ktorej akceptowane sa praktycznie wszystkie `control-messages', pochodzace od kazdego. Oznacza to, ze kazdy moze zalozyc dowolna grupe alt.* lub ja skasowac. Wymaga to jedynie minimalnej wiedzy na temat funkcjonowania USENETu.

Utworzenie analogicznej hierarchii pl.alt.* wiazaloby sie z koniecznoscia wpisania odpowiedniej konfiguracji na tysiacach serwerow news na swiecie. Tego typu zmiany nie sa latwe do przeprowadzenia. Nawet tak prosta, wydawaloby sie, zmiana jak uaktualnienie adresow moderatorow grup pl.*, ktore w pewnym momencie zostaly zmieniony z %s@moderators.fuw.edu.pl na %s@usenet.pl, trwala ponad dwa lata, a jeszcze dzis zdarza sie, ze odbija sie poczta wysylana na stary adres, bo na jakims serwerze news w swiecie ktos dawno dawno skonfigurowal go na stary adres i tak juz zostalo.

Poza tym zmiana taka nie spotkalaby sie z aprobata wielu administratorow news na swiecie, ktorzy decyduja sie na udostepnianie hierarchii pl.* swoim uzytkownikom, zdajac sobie sprawe z tego, ze nie ma tam zadnych grup z binariami ani zywiolowo paczkujacych *.alt.*.

Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by utworzyc hierarchie alt.pl.* i w niej zakladac dowolne grupy, w ktorych z zalozenia rozmawiac sie bedzie po polsku. Kilka takich grup juz istnieje. Nie wymaga to zadnych rekonfiguracji na serwerach, ani nawet specjalnych dyskusji. Po prostu wystarczy wyslac odpowiedni control-message, a wszystkie serwery, na ktorych jest hierarchia alt.* taka grupe zaloza. Zanim jednak sprobujesz zalozyc taka grupe, poczytaj troche na ten temat, a pierwsze proby rob dopisujac w naglowkach swoich artykulow pole "Distribution: local", aby blednie zbudowane listy nie podnosily alarmow na wszystich serwerach swiata.


Do czego sluzy pl.answers

Jest to specjalna grupa, analogiczna do comp.answers czy news.answers, bedaca repozytorium artykulow typu 'FAQ' - a wiec wysylanych mniej lub bardziej regularnie i zawierajacych odpowiedzi na czesto zadawane pytania (tzw. "Frequently Questioned Answers" ;-) ). Artykuly wysylane tutaj albo maja swoje 'glowne' miejsce w innych grupach news, a na pl.answers sa 'crossposted', albo rozprowadzane sa w zupelnie inny sposob (jak np. PZS - poprzez specjalna liste dystrybucyjna), ale pojawiaja sie w grupie pl.answers, by w jednym miejscu zebrac wszelkie tego typu informacje. Przy wlasciwym sposobie wysylania artykulow mozna zagwarantowac, ze pl.answers zawiera zawsze dokladnie jedna (i to zawsze najnowsza) kopie danego dokumentu.

Aby osiagnac ten cel, artykuly wysylane tutaj powinny spelniac 2 warunki: miec pole 'Expires:' z ustawiona data przewidywanej kolejnej wersji dokumentu, oraz 'Supersedes:' z Message-Id poprzedniej wersji. Przykladowo, jesli dokument wysylany jest automatycznie 10. dnia kazdego miesiaca, a jego wersja wyslana 10. lipca miala 'Message-Id' rowne '<pl-news-faq-4578938@cyber.ict.pwr.wroc.pl>' to w wersji wysylanej 10. sierpnia powinny znalezc sie pola:

        Supersedes: <pl-news-faq-4578938@cyber.ict.pwr.wroc.pl>
        Expires: Sep 12 1994, 12:00 GMT
Expires ma tutaj date 12. a nie 10, aby dac szanse na dotarcie artykulu do wszystkich serwerow. Jesli zasieg jest wiekszy niz tylko Polska - np. caly swiat (a tak juz), mozna tego zapasu dac jeszcze wiecej - ok. 4-5 dni.

Najlepiej do wysylania zatrudnic program 'auto-faq' (jest to skrypt w PERL-u), ktory generuje we wlasciwy sposob wspomniane wyzej naglowki i moze zostac uruchamiany z crontab-a, calkowicie automatyzujac wysylanie dokumentow. Jedyne, co trzeba robic, to uaktualniac je :-) Jesli chcesz sciagnac auto-faq przez ftp, zajrzyj do rozdzialu "Gdzie znalezc zrodla CNEWS, INN, NNTP, TIN, NN, TRN i ich FAQ?"

Poniewaz jednak na razie zbyt wielu artykulow tego typu nie ma, szczegoly techniczne nie sa byc moze najwazniejsze i zgodnie z zapowiedziami Rafala Maszkowskiego, ktory jest moderatorem pl.answers, kazdy sensowny artykul moze zostac tam wyslany (a szczegoly techniczne mozna rozwiazac pozniej).

Z drugiej strony - w utrzymywaniu zawsze aktualnych kopii artykulow w pl.answers wspoldzialac musza takze serwery news, tzn. nie kasowac zbyt szybko listow w tej grupie. Wystarczy, ze respektowane sa pola 'Expires:' co w przypadku serwera innd oznacza umieszczenie w pliku expire.ctl linii:

           pl.answers:A:1:14:never 
lub np.
           pl.answers:A:1:14:60 

jesli ktos (administrator news) boi sie bardzo, ze artykuly beda tam zalegac zbyt dlugo. Linia taka oznacza, ze artykuly w grupie pl.answers maja byc trzymane co najmniej 1 dzien (to takze mozna zwiekszyc), standardowo - 14 dni (jesli nie ma pola "Expires:"), a jesli wystepuje pole 'Expires:', to az do daty w nim wyspecyfikowanej (ale nie wiecej jak 60 dni - w drugim przypadku).

Wiekszosc artykulow wysylanych w grupie pl.answers ma takze swoje odpowiedniki na stronach WWW. Odwolania do nich znajduja sie na stronie http://faq-bot.usenet.pl/.


Czy w newsach mozna uzywac polskich "ogonkow"

Zdecydowanie tak. Nie ma ku temu zadnych przeciwskazan natury technicznej - system transferu news jest calkowicie "8-bit clean", tzn. ze serwery nie interesuja sie zawartoscia artykulow - moga one zawierac dane 8-bitowe definiowane w dowolnym standardzie (czyli np. ISO-8859-1, ISO-8859-2, KOI-8, itp.). Jaki standard jest uzywany jest istotne wylacznie dla czytnikow news. W przypadku tekstow pisanych po polsku (a wiec w grupach pl.*, ew. soc.culture.polish) jest to ISO-8859-2. Czytnik news wysylajacy artykul z polskimi literkami (czyt. "polskimi znakami diakrytycznymi") powinien dopisac do naglowkow wysylanego artykulu odpowiednie naglowki MIME, mowiace jakiego kodowania uzyto. Dla jezyka polskiego bedzie to:

    Content-Transfer-Encoding: 8bit
    Content-Type: text/plain; charset=iso-8859-2
Dopuszczalne (i rownouprawnione z 8bit) jest takze stosowanie kodowania Quoted-Printable, jednakze ze wzgledu na wygode i prostote czytania news zakodowanych 8-bitowo oraz niemoznosc odkodowania QP przez niektore popularne czytniki news pracujace w srodowisku MS-windows, warto polecac uzywanie kodowania 8bit.

Z drugiej strony - nalezy pamietac takze, ze grupy pl.* sa czytane nie tylko w Polsce i niektorzy moga miec problemy z poprawnym skonfigurowaniem czytnikow news do obslugi ogonkow. W takim przypadku najlepiej odeslac ich na Polska Strone Ogonkowa, znajdujaca sie pod adresem http://www.agh.edu.pl/ogonki/, lub do grupy pl.comp.ogonki, gdzie wlasnie tego typu problemy sa dyskutowane. Jesli w dalszym ciagu wiele osob w grupie narzeka na to, ze nie moga przeczytac "robaczkowych" listow, to oczywiscie sprawa uzywania ogonkow pozostaje kwestia odpowiednich kompromisow.

Jedynym miejscem, w ktorym nie moga wystapic znaki o kodach powyzej 127 sa nazwy grup. Zastanawiajac sie, czy pisac z ogonkami czy bez, warto takze zwrocic uwage na to, czy grupa news nie jest przypadkiem polaczona z jakas lista dyskusyjna. Informacje o tym przedstawiono powyzej, w rozdziale Spis grup news polaczonych z e-mailowymi listami dyskusyjnymi. Tam tez znajduja sie informacje o tym, ktore z bramek news2mail/mail2news oraz list dyskusyjnych przenosza poprawnie naglowki MIME.

Wiecej informacji o uzywaniu ogonkow w news i w ogole znalezc mozna na Polskiej Stronie Ogonkowej (http://www.agh.edu.pl/ogonki/). Informacje na temat odpowiedniej konfiguracji mail2news/news2mail oraz programu sendmail znajduja sie natomiast w drugiej czesci tego FAQ.


Ratunku! Dostalem list od robota! Czy mam sie bac?

Dostalem list od robota, mowiacy, ze mam nieprawidlowo zakodowane ogonki lub wyslalem spam. Co mam z tym zrobic?

Jezeli tak sie stalo, to znaczy, ze albo naruszyles netykiete, czyli zbior ogolnie przyjetych zasad obowiazujacych w sieci, albo twoje oprogramowanie nie przestrzega norm i standardow obowiazujacych w Internecie i twoje listy sa wysylane nieprawidlowo, "zasmiecajac" siec. Drugi z tych przypadkow dotyczy glownie (ale nie tylko) osob korzystajacych z MS Internet Explorera, Netscape lub oprogramowania dzialajacego w srodowisku MS-Windows. Niektore z bledow konfiguracji, takie jak np. niepoprawny adres zwrotny w polu From:, sa wykrywane przez serwer news w momencie wysylania artykulu i artykul taki nie zostaje przyjety z komunikatem '441 Posting failed'. Nie wszystkie bledy mozna jednak wykryc w ten sposob. Stad obecnosc robotow, sprawdzajacych poprawnosc listow juz po wyslaniu.

Obecnie w polskim usenecie dziala kilka robotow sprawdzajacych poprawnosc wysylanych w grupach pl.* listow. Listy wysylane niezgodnie z obowiazujacymi standardami moga byc kasowane, a autor takiego listu zwykle jest o tym fakcie powiadamiany e-mailem (o ile, po pierwsze, w polu From: lub Reply-To: umiescil swoj rzeczywisty i dzialajacy adres e-mail). Nie jest to cenzura, lecz techniczne oczyszczanie hierarchii pl.* z listow, ktore nie moga byc prawidlowo odczytane w systemach innych niz ten, z ktorego pochodza. Roboty w zadnym stopniu nie oceniaja merytorycznej tresci listu, lecz sprawdzaja jedynie jego techniczna poprawnosc. Kazdy z dzialajacych robotow moze miec minimalnie odmienne zasady oceniania listu, jednakze generalnie rzecz ujmujac kasowane sa/moga byc (z powiadomieniem autora):

Roboty narzekaja takze (nie kasujac z reguly) na listy zawierajace linie dluzsze niz 80 znakow, jedynie informujac o tym autora emailem.

Od pownego czasu dziala takze FAQ-Bot - robot informacyjny omowiony w nastepnym rozdziale.


FAQ-Bot

FAQ-Bot jest powstala na poczatku 1998 roku usluga informacyjna majaca za zadanie zapoznanie nowych uzytkownikow polskiego usenetu z netykieta i regulami w nim obowiazujacymi. Stara sie takze przekazac podstawowa wiedze na ten temat, bowiem jednym z najwiekszych problemow zwiazanych z gwaltownym rozwojem internetu jest to, ze malo ktory dostawca uslug internetowych informuje swoich uzytkownikow jak tak naprawde z Internetu nalezy korzystac. Nagminne wiec jest wysylanie listow w niewlasciwych grupach, wysylanie ich do kilku lub kilkunastu grup jednoczesnie, mylenie Usenetu z wielka tablica ogloszeniowa, podczas gdy sluzy on przede wszystkim do dyskusji, oraz wiele innych przewinien. Co gorsza, przewinienia te zwykle nie wynikaja ze zlej woli uzytkownika news, lecz z tego, ze nikt nie poinformowal go jak nalezy sie zachowywac.

FAQ-Bot stara sie wypelnic te luke sledzac adresy pojawiajace sie w polu From: artykulow wysylanych w grupach pl.*. Jezeli pojawi sie adres, ktory nie wystepuje jeszcze w bazie FAQ-Bota, na adres ten wysylana jest krotka informacja z opisem grupy, a jesli grupa posiada FAQ, to takze jego aktualna wersja. Po wyslaniu takiego zestawu startowego FAQ-Bot zapamietuje adres osoby, po to, by wiecej jej nie niepokoic tymi samymi informacjami.

Informacje dotyczace adresow traktowane sa jako poufne i nie sa nigdzie i nikomu udostepniane. Wiecej informacji na temat FAQ-Bota mozna znalezc na stronie http://faq-bot.usenet.pl/, tam rowniez znajduja sie odwolania do stron WWW zawierajacych FAQ poszczegolnych grup, oraz do strony WWW zawierajacej opisy grup (http://www.usenet.pl/opisy/


Reguly wysylania artykulow w grupach pl.*

Ponizsze reguly oparte sa na netykiecie obowiazujacej wszystkich uzytkownikow sieci, precyzujac nieco zasady wysylania news w grupach pl.*. Ich przestrzeganie nie jest na razie wymuszane srodkami technicznymi (chyba, ze zostalo to opisane w poprzednim punkcie, dotyczacym robotow), aczkolwiek niewykluczone, ze tak sie w przyszlosci stanie, gdyz nieprzestrzeganie lub wrecz nieznajomosc netykiety staje sie ostatnio wrecz nagminna, bedac cena, jaka przychodzi nam wszystkim placic za burzliwie ostatnio postepujacy rozwoj Internetu.


Dostep do News:


W jaki sposob mozna uzywac USENET?

>> Czy i w jaki sposob mozna dostac sie i uzywac siec USENET?

1. Poprzez serwer news przy uzyciu czytnika news:

Serwer:

Czytnik news:

2. Mozliwy jest takze dostep za pomoca uslugi gopher:

gopher://gopher.uci.agh.edu.pl:70/1exec%3aroot%3a/.scripts/readnews
gopher://sun1000.pwr.wroc.pl/11/news/
Poniewaz dostep taki jest "read-only", nalezy ten sposob uzupelnic mozliwoscia wysylania artykulow:

Jesli nie masz bezposredniego dostepu do grup USENET, mimo wszystko mozesz wyslac artykul, tak by trafil do odpowiedniej grupy. Moze to zostac zrobione poprzez wyslanie listu e-mailem na jeden z adresow publicznych bramek mail->news. Kazda z nich ma wlasna skladnie i sposob adresowania, dobrze jest wiec najpierw to sprawdzic. Trzy najpopularniejsze, to: (W tej chwili podobno wszystkie z nich sa juz nieaktualne, lecz nie jest to informacja sprawdzona - [ts])

   Host:      cs.utexas.edu
   Skladnia:  newsgroup-name@cs.utexas.edu
   Przyklad:  aby wyslac artykul do grupy 'comp.compilers', nalezy
              zaadresowac swoj list jako:

              comp-compilers@cs.utexas.edu

   Host:      newsbase.cs.yale.edu
   Skladnia:  newsgroup.name-news@newsbase.cs.yale.edu
   Przyklad:  aby wyslac artykul do grupy 'comp.compilers', nalezy
              zaadresowac swoj list jako:

              comp.compilers-news@newsbase.cs.yale.edu

   Host:      decwrl.dec.com
   Skladnia:  newsgroup.name@decwrl.dec.com
   Przyklad:  aby wyslac artykul do grupy 'comp.compilers', nalezy
              zaadresowac swoj list jako:

              comp.compliers@decwrl.dec.com
Nalezy jednak pamietac, ze w ten sposob nie mozna wyslac artykulow do zadnej z grup o zasiegu mniejszym niz caly swiat - a wiec takze do zadnej z grup pl.*

Bramki dla grup pl.*

Od okolo polowy roku 1996 grupy pl.* przenoszone sa takze przez najbardziej znany serwer usenetu na swiecie, a wiec uunet.uu.net. Mozna wiec liczyc na to, ze skorzystanie z jednej z powyzszych bramek dla grup pl.* zakonczy sie sukcesem.

Istnieje takze bramka newsgate.gliwice.pl, pozwalajaca korzystac z grup dyskusyjnych w hierarchii pl.* poprzez poczte elektroniczna. Wiecej informacji na temat jej dzialania (i jak skorzystac z bramki, zapisujac sie na odpowiednia liste) mozna znalezc pod adresem www.newsgate.gliwice.pl.

3. Dostep przez publiczne ("otwarte") serwery

Wiekszosc serwerow w Polsce skonfigurowanych jest w taki sposob, ze umozliwiaja laczenie sie takze uzytkownikom spoza swojej domeny, udostepniajac im ograniczony zestaw grup (sa to zwykle wylacznie grupy pl.*), a czasem takze nie pozwalajac na wysylanie artykulow. Istnieja takze "otwarte serwery" poza Polska, umozliwiajace czytanie i wysylanie artykulow kazdemu, zwykle jednak okazuje sie, ze sa to serwery nie tyle "otwarte", co zle skonfigurowane. Staja sie one niestety narzedziem naduzyc dla wszelkiej masci spammerow i w krotkim czasie zostaja zamkniete.

Z tego wzgledu najlepszym wyjsciem jest jednak poszukanie wlasciwego dla swojej domeny serwera news, a jesli provider internetu takiego nie ma - monitowanie go, by serwer taki zalozyl lub uzyskal dostep dla swoich uzytkownikow na innym, pobliskim serwerze news.

4. Dostep przez NFS w Stuttgarcie

Adresu niestety nie znam - prosze o informacje, jezeli ktos z tej uslugi korzysta. Zdaje sie jednak, ze taki dostep nie jest juz obecnie mozliwy.


Jaki jest najszybszy serwer news?

Jaki jest najszybszy serwer news? Korzystalem z sunsite.icm.edu.pl, ale dostep do niego jest taki wooooolny...

Zalezy skad sie laczysz. Przeczytaj odpowiedz na nastepne pytanie.


Z jakiego serwera powinienem korzystac?

Z jakiego serwera news powinienem korzystac? Probowalem z sunsite.icm.edu.pl, ale on jest strasznie wolny... Probowalem tez innych, ale tam nie ma grup alt.*. Na jeszcze innych moge czytac artykuly, ale nie moge zadnego wyslac.

To pytanie zadawane jest glownie przez uzytkownikow sieci TPNET, laczacych sie po wykreceniu numeru 0-20-21-22. Ale o tym za chwile...

Wszystko zalezy skad sie laczysz. A takze od tego, czy dziala ci tzw. odwrotny DNS, tzn. czy twoj komputer jest zarejestrowany w DNS w domenie *.pl.

Serwer, z ktorego korzystasz, powinienes wybrac zaleznie od tego, w jaki sposob jestes podlaczony do sieci Internet. Jezeli na przyklad jestes podlaczony do akademickiej sieci we Wroclawiu (tzn. wroclawskiej sieci MAN), bedzie to serwer news.pwr.wroc.pl lub news.ict.pwr.wroc.pl. Tylko one dadza ci dostep do wszystkich grup, ktore na tych serwerach sie znajduja. Jesli jestes w Poznaniu i twoje polaczenie z internetem prowadzi przez siec MAN -- bedzie to serwer news.man.poznan.pl. Analogicznie w pozostalych miastach. Jesli w twoim miescie nie ma serwera news (ale korzystasz z sieci akademickiej), sprobuj polaczyc sie z serwerem w najblizszym miescie, gdzie taki serwer jest. Np. dla Zielonej Gory bedzie to Poznan. Jako punktu zaczepienia mozna uzyc listy serwerow przedstawionej wczesniej lub wpisac nazwe miasta w DNS, np. "zielona.gora.usenet.pl", tak jak to zostalo opisane w dalszej czesci.

Nieco inaczej wyglada sprawa, jesli laczysz sie przez siec TPNET, a wiec dzwoniac pod numer 0-20-21-22 lub korzystajac z komputera w firmie, ktora jest podlaczona przez siec TPNET. Uzytkownicy korzystajacy z "anonimowych" dialupow TPNet i otrzymujacy adresy *.ppp.MIASTO.tpnet.pl, *MIASTO.cvx.ppp.tpnet.pl itp., powinni korzystac z serwera news.tpi.pl. Tylko ten serwer udostepnia artykuly news do czytania i pisania bez dodatkowych pytan o haslo. Pozostali uzytkownicy sieci TPNet (np. firmy podlaczone do sieci laczami POLPAK-T, ale posiadajace wlasna domene, pule adresow IP itd.) powinni nadal stosowac sie do zasady "Serwer powinienes wybrac zaleznie od tego, w jaki sposob jestes podlaczony do sieci Internet", pamietajac jednak, ze wazniejsze od tego, w jakim miescie jestes, jest to, ze jest to siec TPNET. Jesli jestes np. w Katowicach, lub Szczecinie, to serwery sieci MAN tych miast wcale nie sa twoimi najblizszymi serwerami, bo pakiety do nich podrozowac musza przez siec TPNET do Warszawy lub innego miasta (np. Poznania), tam przedostac sie do sieci NASK lub POL-34, po czym innymi laczami wrocic ponownie do odpowiedniej sieci MAN. Dlatego znacznie lepszym rozwiazaniem jest znalezienie serwera w sieci TPNET. Bedzie to rozwiazanie znacznie szybsze, prawdopodobnie tez uzyskasz wieksza liczbe grup, a nie tylko grupy pl.* oraz mozliwosc pisania artykulow.

W miastach, w ktorych istnieja lokalne bramki MAN--TPNET sytuacja wyglada lepiej, bo pakiety nie musza podrozowac do Warszawy i z powrotem, lecz przesylane sa lokalna bramka, zwykle o przepustowosci 2 Mbps lub wiekszej. Takimi miastami sa m.in. Lublin, Lodz, Poznan, Gdansk, Krakow, Wroclaw (no i Warszawa, ale tamtejsza bramka jest notorycznie przeciazona, bo obsluguje takze cala reszte Polski).

W sieci TPNET znajduja sie serwery news.tpi.pl oraz news.onet.pl i z tych serwerow powinienes korzystac w pierwszym rzedzie, jesli z internetem laczysz sie przez numer dostepowy 0-202122 TPSA. Do lutego 2000, dzieki lokalnym bramkom TPNET-POL34/NASK, mozliwe bylo takze korzystanie w niektorych przypadkach z innych serwerow, znajdujacych sie w sieci NASK lub POL-34. Dostep dla dialupow sieci TPNET zawsze odbywal sie na zasadzie "goscinnosci" tych serwerow, z mozliwoscia zmiany w kazdej chwili, co ostatecznie nastapilo w marcu 2000, ze wzgledu na narastajace od dlugiego czasu problemy z naduzyciami powodowanymi przez uzytkownikow TPNet i niewielkiej mozliwosci szybkiego reagowania na te naduzycia (mimo zabiegow zespolu abuse@tpnet i wykrywania wiekszosci przypadkow). Dlatego od marca 2000 uzytkownicy dialupow TPNET mogli korzystac juz prawie tylko z serwera news.tpnet.pl, ktorego funkcje w sierpniu 2000 przejal serwer news.tpi.pl.

Gdzieniegdzie mozliwy jest jeszcze dostep w trybie wylacznie do czytania, bez mozliwosci ich wysylania, jednak uzytkownicy sieci TPNet powinni korzystac z serwera swojego providera, czyli news.tpi.pl.

Zasady dostepu do poszczegolnych serwerow dostepne sa czesto na odpowiednich stronach WWW opisujacych te serwery (np. http://news.icm.edu.pl/).

Jesli jestes w sieci TPNET...          to mozesz skorzystac z serwera..
-------------------------------------- -----------------------------------
... i masz konto w *.onet.pl,          Serwer news.onet.pl. Przy wysylaniu
                                       konieczna autoryzacja za pomoca hasla.
                                       Dla pozostalych - tylko do czytania.
                                       Jako username podaj pelny adres
                                       konta, np.  username@priv1.onet.pl.

... i nalezysz do klubu Chip,          Serwer news.vogel.pl. Konieczna
                                       autoryzacja za pomoca hasla.

... i nie masz zadnego takiego konta,  Serwer news.tpi.pl - dostep pozwalajacy
                                       na czytanie i wysylanie artykulow.
====================================== -----------------------------------
Jesli jestes w sieci INETII...         to powinienes korzystac z serwera
      (dialupy *.inetia.pl)            news.internetia.pl.
-------------------------------------- -----------------------------------
Jesli jestes w innej sieci...          spytaj swojego operatora o adres jego
                                       serwera news.  Z reguly jest to adres
                                       news.NAZWA-SIECI.pl, tak jak np.
                                       news.ipartners.pl, czy news.nask.pl,
                                       ale nie zawsze.
-------------------------------------- -----------------------------------

Czy w domenie usenet.pl nie ma zadnych hostow?

Istnieje domena usenet.pl. Jednak jesli probuje programem nslookup sprawdzic, jakie sa w niej adresy, nie dostaje nic.

Owszem. Jest to specjalna domena sluzaca uporzadkowaniu spraw zwiazanych z administrowaniem grupami pl.*. Zawiera ona jedynie adresy MX komputerow odpowiedzialnych za dostarczanie poczty w domenie *usenet.pl oraz rekordy CNAME wskazujace dla wielu miast ich najblizszy serwer news. Rekordow CNAME nie mozna wylistowc za pomoca nslookup, potrafi to jednak zrobic program "host". (Sprobuj "host -l usenet.pl" lub "host -l -t CNAME usenet.pl".

Funkcje istniejacych w domenie usenet.pl adresow sa nastepujace:

pl-nazwa-grupy@usenet.pl
Adresy kontaktowe moderatorow. Jesli grupa jest moderowana, a wiec artykuly do niej wysylane musza zostac "zatwierdzone" przez osobe sprawujaca opieke nad ta grupa, to adres taki prowadzi wlasnie do tej osoby. Dzieki temu na wszystkich serwerach news wystarczy raz tylko zdefiniowac, ze adresy moderatorow grup pl.* to %s@usenet.pl (%s zostaje zastapione nazwa grupy, po zamianie wszystkich kropek na minusy).

miasto.usenet.pl
Np. wroclaw.usenet.pl, krakow.usenet.pl, kielce.usenet.pl itd... Sa to rekordy typu CNAME (Canonical name) wskazujace wlasciwy dla danego miasta serwer news (najblizszy pod wzgledem sieciowym, z ktorego w miescie tym nalezy korzystac (chyba, ze jest ich kilka - moga byc wtedy rownowazne). Np. jgora.usenet.pl wskazuje na news.pwr.wroc.pl, gdyz jest to najblizszy serwer dla Jeleniej Gory i jednoczesnie uzytkownicy z Jeleniej Gory maja dostep do wszystkich grup na tym serwerze. (Drugim serwerem we Wroclawiu jest news.ict.pwr.wroc.pl, ale nie ma na nim wszystkich grup (sa tylko comp.*, news.*, pl.*, linux.* i pojedyncze z innych hierarchii), dlatego podany zostal news.pwr.wroc.pl)

UWAGA! adres tej postaci w zadnym wypadku nie przesadza o tym, ktory serwer jest lepszy, wiekszy itp. (w miastach, w ktorych jest ich kilka). Wpisanie MIASTO.usenet.pl ma tylko pomoc kazdemu uzytkownikowi w znalezieniu najblizszego serwera, ktory umozliwi mu czytanie newsow.


W jaki sposob skonfigurowac klienta news?

Czytnikow news jest ogromna ilosc - i tych dzialajacych pod UNIXem, i tych dzialajacych w srodowisku DOS/MS Windows. Wazne sa dwie rzeczy - podanie wlasciwego adresu serwera news, a nastepnie zadbanie o to, by wysylac news z poprawnymi adresami zwrotnymi. Inna wazna rzecza jest wlasciwe zdefiniowanie daty i strefy czasowej - dotyczy to jednak nie tylko news, ale i poczty elektronicznej, a jest to zwykle problemem na pecetach.

W przypadku systemu UNIX, aby ustalic adres serwera news, nalezy ustawic zmienna srodowiskowa NNTPSERVER na adres najblizszego serwera. W powlokach Bourne Shell, Korn Shell i Bash wygladac to moze nastepujaco:

        NNTPSERVER=news.ict.pwr.wroc.pl
        export NNTPSERVER
W powlokach csh i tcsh natomiast w ten sposob:

        setenv NNTPSERVER news.ict.pwr.wroc.pl
Nazwe news.ict.pwr.wroc.pl nalezy oczywiscie zastapic nazwa `swojego' serwera news, a linie taka najlepiej umiescic we wlasnym pliku .login, .bashrc, .profile lub .cshrc.

Jezeli adres najblizszego serwera nie jest znany, mozna wykorzystac specjalnie w tym celu tworzone mapy DNS i zapytac (np. za pomoca programu nslookup lub host) o adres postaci:

                miasto.usenet.pl
Np. pytajac sie o "torun.usenet.pl" otrzymamy odpowiedz "news.mat.uni.torun.pl". Podobnie zreszta jak dla Bydgoszczy, bo tam akurat nie ma serwera news, a najblizszy jest ten torunski wlasnie.

Uruchomienie czytnika news bez ustawienia zmiennej NNTPSERVER zwykle tez jest mozliwe, jako ze podczas kompilacji czytnika trzeba podac "domyslny" adres serwera news, problemy natomiast pojawic sie moga przy wysylaniu news, bowiem czesc czytnikow nie wysyla artykulow sama, lecz z pomoca osobnego programu o nazwie inews. Jesli wyslanie news konczy sie komunikatem typu "cannot locate server", problem jest wlasnie w zmiennej NNTPSERVER.

Wszystkie testy wysylac nalezy do grup specjalnie do tego przeznaczonych (np. pl.test, misc.test i podobnych - np. pwr.test, w zadnym natomiast wypadku do grup, w ktorych toczy sie dyskusja. Po to wlasnie istnieja grupy *.test, by mozna bylo do woli testowac konfiguracje czytnikow i serwerow, nie smiecac przy okazji tam, gdzie nie jest to konieczne.

Przy wysylaniu news wazne jest sprawdzenie kilku pol naglowka w wysylanych artykulach (takich, jak np. adres zwrotny w polu From:). Najczestszym problemem jest niepelny adres, taki jak kowalski@pipeta, w ktorym wystepuje nazwa hosta bez doklejonej domeny. Adres taki jest bezuzyteczny, gdy ktos na ten list chce odpowiedziec wprost do autora, a nie poprzez news (i na dodatek sprzeczny ze stosownymi RFC). Najlepiej o tym przeczytac w artykule pt. "### Witamy w pl.test ### DO NOT IGNORE THIS POSTING", wysylanym w grupie pl.test regularnie raz na tydzien (oraz dostepnym pod adresami ftp://ftp.ict.pwr.wroc.pl/pub/faq-pl/pl-test-faq.1 i http://www.usenet.pl/doc/pl-test-faq.1. W artykule tym wyjasnione sa takze inne problemy zwiazane z konfiguracja czytnika news, takie jak aktualna data w komputerze czy wlasciwa definicja strefy czasowej. Warto tez wiedziec, ze na poprawnie wyslany w grupie pl.test artykul powinienes w ciagu max. 1-2 dni otrzymac odpowiedz via email od automatycznej odpowiadaczki w Lodzi, chyba ze w polu `Subject:' lub tresci testowego artykulu umiesciles slowo "ignore" lub "ignoruj".



Dlaczego mam dojscie tylko do grup pl.*?

Dlaczego mam dojscie tylko do grup pl.*? Obojetnie jakiego czytnika news uzywam, zawsze dostaje max 50 grup. Z niektorych serwerow w ogole nie udaje mi sie nic przeczytac, bo dostaje przy polaczeniu komunikat "You have no permission to talk." albo "Serwer zwrocil blad autoryzacji SSL". itp.

Pytanie uzupelniajace -- czy jestes pewien, ze uzywasz wlasciwego, `swojego', serwera news? Np. jesli jestes podlaczony do sieci akademickiej we Wroclawiu, Legnicy lub Walbrzychu, powinienes korzystac z serwerow wroclawskich. Jesli jestes klientem firmy ISP -- zapytaj administratora systemu, z jakiego serwera powinienes korzystac. Tylko takie serwery udostepnia ci wszystkie grupy, jakie posiadaja. Pozostale serwery udostepnia tylko grupy pl.* lub w ogole odmowia wspolpracy (oznajmiajac `You have no permission to talk'). Jesli laczysz sie przez siec TPNET (numer 0-20-21-22) tez bedzie to wygladac inaczej. Sprawdz w rozdziale ze spisem serwerow, jakiego serwera powinienes uzywac.

Wyjasnienia wymaga tez komunikat wspominajacy o SSL -- tak niestety reaguje na brak mozliwosci pisania Outlook Express i inne microsoftowe programy pozwalajace czytac news. Rzeczywista przyczyna bledu nie ma nic wspolnego z SSL (Secure Sockets Layer) -- komunikat mowi tylko tyle, ze z jakiegos powodu nie udalo sie polaczyc z serwerem, ale coz -- programisci MS wiedza lepiej... No wiec jeszcze raz -- uzywam `swojego' serwera news, ale nadal widze tylko grupy pl.* lub w ogole podczas laczenia pojawia sie blad. O co tu chodzi?

Pewnie dlatego, ze komputer, z ktorego laczysz sie, by czytac newsy, nie jest zarejstrowany w odwrotnym DNS. Serwer news probuje przetlumaczyc adres numerkowy na nazwe, by zakwalifikowac cie do odpowiedniej grupy uzytkownikow, ale nie otrzymuje poprawnego tlumaczenia i pozostajesz "nieznany". Przykladowo - jesli adres Twojego komputera to 156.17.41.20, a nazwa - brzdac.ict.pwr.wroc.pl, to laczac sie z serwerem news.ict.pwr.wroc.pl powinienes uzyskac dostep do wszystkich grup, jakie tam sa, bo serwer news.ict.pwr.wroc.pl udostepnia komputerom z sieci akademickiej *.wroc.pl wszystkie swoje grupy (i niektorym innym, tak jak jest to napisane w tabelce ze spisem serwerow powyzej), natomiast pozostalym wylacznie grupy pl.* i pwr.* (niektore inne serwery w ogole odrzucaja polaczenia z adresow nie zarejestrowanych w DNS). Komputer 156.17.41.20 musi wiec posiadac tlumaczenie na nazwe w odpowiednich mapach DNS i to w obie strony. Dla serwerow news wazniejsze jest tlumaczenie z adresu numerkowego na nazwe. Czy jest ono poprawne, mozna sprawdzic samemu, za pomoca programu host lub komendy nslookup w systemie UNIX:

    % nslookup
    > set type=PTR
    > 20.41.17.156.in-addr.arpa

    20.41.17.156.in-addr.arpa        name = brzdac.ict.pwr.wroc.pl
    > 59.41.17.156.in-addr.arpa

    *** can't find 59.41.17.156.in-addr.arpa: Non-existent domain
Jesli wszystko jest ok, dostaniemy nazwe komputera - tak jak w przypadku pytania o "20.41.17.156.in-addr.arpa" powyzej. Jesli brak odwrotnego tlumaczenia - informacje w stylu "No PTR records available" lub "Non-existent domain". W takim przypadku mozemy wykonac "set type=SOA" lub "set type=any", a nastepnie pytac dalej, obcinajac kolejne (ostatnie) cyfry adresu, a wiec "41.17.156.in-addr.arpa" lub "17.156.in-addr.arpa", po to, by uzyskac informacje komu nalezy zglaszac poprawki w tablicach DNS. Przykladowo, pomijajac pierwszy czlon "20" i pytajac o 41.17.156.in-addr.arpa otrzymamy odpowiedz:
41.17.156.in-addr.arpa
        origin = okapi.ict.pwr.wroc.pl
        mail addr = hostamster.ict.pwr.wroc.pl
        serial = 95110115
        refresh = 43200 (12 hours)
...
co oznacza, ze adresem kontaktowym jest hostamster @ict.pwr.wroc.pl (pierwsza kropke zmienic nalezy na znak @). Pod taki tez adres nalezy kierowac wszelkie uwagi i prosby dotyczace zmian w DNS dla komputerow o adresach 156.17.41.*.

Problem w kazdym razie nie lezy w serwerze news, lecz w definicji adresu komputera, ktorego uzywasz. Musisz sie wiec udac do lokalnego administratora DNS (czasem prosciej jest uzyc e-maila lub skorzystac z telefonu) i poprosic o dopisanie odpowiedniego rekordu w tablicach DNS.


Dlaczego nie moge wyslac zadnego artykulu?

Dlaczego nie moge wyslac zadnego artykulu, mimo ze moj czytnik laczy sie poprawnie z serwerem i bez problemow moge czytac artykuly z grup news?

Byc moze jest to chwilowy problem serwera, z ktorego korzystasz - moze sie czasem zdarzyc (choc rzadko), ze skonczylo sie miejsce na dysku lub wystapil inny problem i serwer nie jest w stanie przyjac nowych artykulow (takze od innych serwerow), nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by artykuly juz znajdujace sie na serwerze oferowac klientom do czytania.

Moze tez jednak byc tak, ze serwer na podstawie adresu komputera, z ktorego inicjujesz to polaczenie, decyduje, ze mozesz miec dostep wylacznie do czytania news, bez prawa wysylania artykulow. Najprawdopodobniej wlasnie to jest przyczyna jesli laczysz sie z ktoryms z serwerow akademickich z sieci TPNET. Podobne efekty moga wystapic takze jesli twoj komputer nie jest zarejestrowany w tzw. "odwrotnym DNS" (rDNS) lub jesli na skutek jakiejs awarii wystepuja problemy z rDNS. Zajrzyj do rozdzialu "Z jakiego serwera powinienem korzystac?".


Program Outlook Express nie mogl oglosic Twojej wiadomosci. Dlaczego?

Uzywam Outlooka, przy probie wyslania artykulu dostaje blad: Program Outlook Express nie mogl oglosic Twojej wiadomosci. Temat 'MS Proxy 2.0 i ping', Konto: 'news.ict.pwr.wroc.pl', Serwer: 'news.ict.pwr.wroc.pl', Protokol: NNTP, Odpowiedz serwera: '440 Posting not allowed', Port: 119, Zabezpieczenie (SSL): Nie, Blad serwera: 440, Numer bledu: 0x800CCCA9

Calkowicie nieczytelne komunikaty bledow to niestety dosc charakterystyczna cecha produktow firmy Microsoft. Powyzszy komunikat oznacza po prostu, ze nie masz dostepu do serwera news, a przynajmniej nie do wysylania artykulow news. Prawdopodobne przyczyny takiego stanu zostaly opisane w poprzednich dwoch punktach -- byc moze laczysz sie z niewlasciwym serwerem news lub masz zle zarejestrowany "odwrotny DNS".


W grupach, ktore czytam, od dluzszego czasu nic nie przychodzi. Dlaczego?

Cos sie chyba dzieje z serwerem news na sun1000 - grupy sa, ale od dawna nic nowego sie w nich nie pojawia - np. soc.culture.polish, polip, news.admin i w innych.

Byc moze uzywasz na zmiane dwoch serwerow news, a masz tylko jeden plik .newsrc?

Jesli tak, to nic dziwnego... Np. na jednym serwerze w soc.culture.polish mozesz miec przeczytane artykuly nr 1-20000, podczas gdy na drugim numeracja jest inna i aktualnie np. najnowszy artykul ma numerek 10000. Gdy pojawi sie nowy artykul z numerem 10001, to w dalszym ciagu go nie zobaczysz, gdyz Twoj czytnik news stwierdzi, ze artykuly 1-20000 juz kiedys czytales.

Zajrzyj tez do punktu "W jaki sposob mozna uzywac USENET?", aby znalezc dokladniejsze wytlumaczenie dlaczego tak sie dzieje. Jesli uzywasz tin-a, to aby poprawic to, co jest zle, sprobuj zrobic tak:

    mv .newsrc .newsrc.old
    setenv NNTPSERVER adres.twojego.serwera.news
    tin -r
i zobacz, czy to pomoglo. Jesli tak, to do .cshrc dodaj sobie 2 aliasy, podobne do ponizszych:
alias stin '(setenv NNTPSERVER news.pwr.wroc.pl; tin -r -f ~/.newsrc.pwr)'
alias otin '(setenv NNTPSERVER news.ict.pwr.wroc.pl; tin -r -f ~/.newsrc.ict)'
Zamiast adresow news.pwr.wroc.pl i news.ict.pwr.wroc.pl wstaw oczywiscie adresy serwerow, z ktorych korzystasz. Nazwy plikow .newsrc.*, czy nawet samych aliasow oczywiscie tez mozesz zmienic - wazne jest tylko to, by laczac sie z roznymi serwerami uzywac roznych .newsrc.

W programie tin mozna rowniez zastosowac inne rozwiazanie. Utworz plik .tin/newsrctable, a w nim wpisz na przyklad:

  news.nask.pl		.tin/rc.nask	nask
  news.icm.edu.pl	.tin/rc.icm	icm
  news.agh.edu.pl	.tin/rc.agh	agh
  news.ict.pwr.wroc.pl	.tin/rc.ict	ict
  news.onet.pl		.tin/rc.onet	onet
a nastepnie uruchamiaj tin-a jako tin -g nask itp.

Jesli korzystasz z news spod DOSa, musisz w inny sposob rozwiazac ten problem, ale idea jest ta sama. Jesli to natomiast nie pomaga, albo uzywasz tylko jednego serwera news, a mimo wszystko w jednej lub kilku (lub wszystkich) grupach nie pojawia sie nic nowego, to moze byc to oznaka problemu na serwerze. Mozliwe (ale pewnie i tak nie wszystkie) sytuacje to:

Czy jest to problem serwera mozesz przekonac sie sam(a) wysylajac jakikolwiek artykul do ktorejs z grup *.test (np. pl.test) i sprawdzajac po chwili, czy sie w niej pojawil. Jesli jest, a podejrzewasz, ze cos jest nie tak z "sasiednim" serwerem news, polacz sie z ktoryms z serwerow udostepiajacych grupy pl.* wszystkim (wg mapki i spisu serwerow, wyslij artykul w grupie pl.test i za jakis czas sprawdz, czy doszedl do Twojego serwera. (Licz ok. 5-10 minut na kazde polaczenie, a wiec np. Lublin -> ict to od 20 do 40 minut po prawdopodobnej drodze lublin -> nask -> uw -> ict (lub lublin -> nask -> icm -> ict)). Jesli wydaje ci sie, ze problem rzeczywiscie jest po stronie serwera, wyslij e-mail na adres usenet@SERWER.NEWS (zamiast SERWER.NEWS wstaw oczywiscie adres odpowiedniego serwera news), informujac jego administratora o problemie.

W przypadku serwerow news poza Polska moze wystapic jeszcze jeden problem - moze brakowac czesci artykulow w grupie. Ale o tym w nastepnym punkcie:


W grupach, ktore czytam, brak czesci artykulow. Dlaczego?

Problem ten pojawia sie zwykle na serwerach news poza Polska i zwiazany jest ze sposobem, w jaki otrzymuja one artykuly od innych serwerow. Coraz wiecej serwerow zaczyna otrzymywac grupy pl.*, lecz nie zawsze jest to robione do konca poprawnie. Zalozmy, ze rozpatrujemy 3 serwery news znajdujace sie poza Polska i polaczone w taki sposob:

          wariat  <-->  poor  <-->  good
Wariat otrzymuje wszystkie grupy (tzn. wszystkie grupy istnieja na wariacie i pojawiaja sie w nich artykuly. Serwer 'good' takze ma poprawnie zalozone wszystkie grupy. Natomiast 'poor' jest nie do konca dobrze skonfigurowany i nie zostala na nim zalozona grupa pl.comp.objects, natomiast sa na przyklad pl.answers i wszystkie pl.listserv.* .

Jesli ktos w Polsce wysle artykul do pl.comp.objects, to dotrze on do serwera 'wariat', ten wysle go na 'poor', ale 'poor' nie przyjmie go, bo nie ma u siebie takiej grupy. Nie dotrze wiec on takze do 'good', mimo, ze grupa pl.comp.objects jest tam zalozona w poprawny sposob. Analogicznie - newsy wysylane do pl.comp.objects na serwerze 'good' nie dotra do "reszty swiata", tzn. do komputera wariat i wszystkich serwerow w Polsce, bo nie przepusci ich przez siebie serwer 'poor'.

Moze sie jednak zdarzyc, ze jakies artukuly z pl.comp.objects przebijaja sie jednak do serwera 'good'. Np. FAQ grupy pl.comp.objects jest wysylane rownoczesnie do pl.comp.objects i pl.answers. Serwer 'poor', otrzymujac taki artykul z serwera 'wariat' nie wyrzuci go, bo posiada grupe pl.answers. Przesle tez artykul do serwera 'good', ktory ponownie przeczyta pole 'Newsgroups:' naglowka i umiesci artykul we wszystkich grupach tam wystepujacych, a wiec i pl.comp.objects. Podobnie w druga strone - artykul wyslany do problematycznej grupy (na serwerze 'good') grzeznie, chyba ze jest wyslany jednoczesnie ('cross-posted') do ktorejs z pozostalych grup (np. misc.test, pl.test itp.)

Jesli takie sa wlasnie objawy, wyjscie jest tylko jedno - skontaktowac sie z administratorem niedokonfigurowanego serwera news i poprosic go o zalozenie grup, ktorych brak, oraz o poprawienie konfiguracji serwera (by byly poprawnie zakladane nowe grupy). W tym celu najlepiej poslac mu FAQ po angielsku dla administratorow serwerow news poza Polska, ktore wysylane jest kazdego 2. dnia miesiaca do grup pl.answers, pl.news.admin, news.admin.hierarchies, soc.culture.polish, soc.answers i news.answers, a takze dostepne w wersji HTML pod adresem wymienionym ponizej. W celu unikniecia takich sytuacji, co pewien czas wysylane sa tzw. "checkgroup messages", czyli listy ze specjalnymi naglowkami, zawierajace liste wszystkich aktywnych grup pl.*. Wiecej na ich temat mozna przeczytac w drugiej czesci FAQ.


Zauwazylem, ze wiele listow/odpowiedzi jest w grupach news dwukrotnie...

Zauwazylem, ze wiele listow/odpowiedzi jest w grupach news dwukrotnie - czasem nawet moje niektore odpowiedzi na listy pojawiaja sie dwa razy - raz moment po wyslaniu odpowiedzi i ponownie (druga kopia) w pol - do paru godzin pozniej - hmmm coz mam zrobic, aby to sie nie zdarzalo?

Niestety tak juz jest w niektorych grupach - a dokladniej w grupach, ktore sa bramkowane do news, a serwer listy znajduje sie na komputerze z systemem Novell. Wiecej informacji na temat dzialania bramek mail2news mozna znalezc w drugiej czesci FAQ, tu jednak pokrotce wyjasnie o co chodzi.

Listserwery novellowe niestety gubia lub wyrzucaja pole Message-ID: (identyfikujace artykul w newsach). Na dodatek nie daje sie w nich wylaczyc opcji wysylania kopii listu do subskrybenta listy, jesli zamiast w polu From: wystepuje on jako "Sender:".

Tlumaczac to teraz na konkretny przypadek: Wysylam list do grupy pl.listserv.hihot, spietej z lista emailowa hihot@pluton.pol.lublin.pl. List trafia do newsow i sie tamtedy rozchodzi. Oprocz tego trafia emailem do serwera listy (programu maiser), a on obcina niektore naglowki i rozsyla na cala swoja liste dystrybucyjna, a wiec takze na adres bramki wpuszczajacej listy z email-a do news. List ma inny Message-ID, wiec dla serwera news jest to ZUPELNIE INNY LIST i serwer go akceptuje, dlatego w newsach pojawiaja sie dwie kopie.

Dopoki oprogramowanie takie nie zostanie naprawione, albo novellowe listy zostana przeniesione na lepsze maszyny, to niewiele da sie tu zmienic.

Inny problem, to tzw. "czytniki news" takie jak MS Internet Explorer, ktore czasem przy wysylaniu artykulow blednie interpretuja informacje zwracane przez serwer i nie informuja uzytkownika, ze artykul zostal poprawnie wyslany, mimo, ze tak wlasnie sie stalo, co czasem skutkuje tym, ze osoba, ktorej MSIE zakomunikowal blad, wysyla artykul jeszcze raz, i jeszcze raz, i jeszcze... A potem musi sie wstydzic za wyslanie tego samego artykulu kilka razy. Ale to jest zupelnie inna historia...


Czesc pierwsza FAQ - ogolne informacje o grupach pl.*
Czesc druga FAQ - konfigurowanie serwerow news
Czesc trzecia FAQ - Lista istniejacych grup pl.*
Czesc czwarta FAQ - Szablon rozpoczecia glosowania w grupach pl.*

FAQ po angielsku dla administratorow serwerow news poza Polska


Tomasz R. Surmacz (tsurmacz **at** news.ict.pwr.wroc,pl), 7.05.2003
RCS ID: $Id: news-pl-faq.htpl,v 3.4 2003/05/07 09:19:52 tsurmacz Exp tsurmacz $

[This site is vi powered!] border=0 (c) 1994-2003 Tomasz R. Surmacz

Kopirajt i disclajmer:

Powyzszy tekst moze byc w niezmienionej postaci i w calosci (wszystkie czesci FAQ), bez ograniczen kopiowany i drukowany *na wlasny uzytek*, przekazywany przez news, e-maila, umieszczany w sieci Internet na serwerach WWW, FTP itp. itd.), pod warunkiem przechowywania aktualnej wersji (nie starszej niz 2-3 miesiace). Publikowanie tego tekstu w inny sposob lub dokonywanie w nim modyfikacji oraz rozprowadzanie zmienionej wersji wymaga zgody autora.

Aktualna wersja znajduje sie zawsze pod adresem http://www.usenet.pl/doc/news-pl-faq.htpl i http://www.ict.pwr.wroc.pl/doc/news-pl-faq.html

Do ostatecznej tresci tego dokumentu przyczynilo sie wiele osob, m.in. Michal Jankowski, Rafal Maszkowski, Lukasz Ploszajski, Andrzej Resztak, Jan Rychter, Szymon Sokol, Marcin Labuda, Andrzej Bort, Piotr Kucharski, Jacek Zapala, Zbigniew Zych i wiele innych.

Autor niniejszego FAQ stara sie, by wszelkie przedstawione w nim informacje byly aktualne, ale gwarantowac tego nie jest w stanie. Jesli po przeczytaniu tego dalej nic nie rozumiesz, program tin czyta konfiguracje z jakiegos dziwnego pliku, albo twoj ulubiony serwer news wlasnie sie na ciebie obrazil, - sorry!, C'est la vie... Jesli blad jest w tekscie - napisz do mnie - moze poprawie